|
|
|
Denizlerimizdeki Köpek Balıkları |
|
|
DENİZLERİMİZDEKİ KÖPEK BALIKLARI ...
ADİ KÖPEKBALIĞI
(Öz köpekbalığı, köpek balığı, adi köpekbalığı)
Mustelus mustelus
Smoothhound shark, Gemeiner südlicher glatthai. Chien de mer
İnsanlar için zararsızdır.
|
Karadeniz hariç tüm denizlerimizde dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal). 5-624 m derinlik aralığında, daha çok sahanlık alanında ve 350 m derinliğe kadar bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 200 cm, yaygın uzunluğu 100 cm, maksimum yaşı 24 yıldır.
Özellikle kabuklular, aynı zamanda kafadan bacaklılar ve kemikli balıklarla beslenir.
Eşeysel olgunluğa erişim boyu 70-80 cm dir. Canlı doğurucudur (vivipardır).
|
... |
BOZ CAMGÖZ
(Yediyarıklıcanavar, yedi yarıklı balık, öküz balığı, boz camgöz)
Heptranchias perlo
Sharpnose sevengill shark, Spitzkopf-Siebenkiemenhai, Aschfarbener Siebenspalthai, Requin-griset
Eti zehirli
|
0-1,000 m derinliklerde, çoğunlukla 100-400 metreler arasında rastlanan batidemersal (derin-tabansal) bir balıktır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 137 cm, yaygın uzunluğu 100 cm dir. Maksimum uzunluk 214 cm ye ulaşabilir, ama bu kesin değildir.
Yakalandığında çok aktif ve agresiftir. Hızlı ısırmaya çalışır. Ama insanlar için çok tehlikeli olamayacak kadar küçüktür.
Küçük köpekbalıkları ve vatozlar, küçük kemikli balıklar, karides, yengeç, ıstakoz, kalamar ve mürekkep balıklarıyla beslenir.
Karaciğeri yağ kaynağı olarak kullanılır. Eti zehirlidir.
Soyu tükenme tehdidine yakın değerlendirilmektedir.
|
... |
BÜYÜK BOZ CAMGÖZ
(Altıyarıklıcanavar, altı yarıklı balık, bozcamgöz balığı)
Hexanchus griseus
Bluntnose sixgill shark, Stumpfnasen-Sechskiemerhai, Requin griset
Eti zehirli
|
Ticari balıkçılığı yapılan kıkırdaklı balıklar (Chondrichthyes) sınıfının vatozumsular ve köpek balıklarından bir balıktır.
Batidemersal (derin-tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer).
1-2500 m derinlik aralığında, genellikle 180-1100 metrelerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 482 cm, yaygın uzunluğu 300 cm, maksimum ağırlığı 590 kg, dır.
Genç bireyler kıyıya yakın, yetişkinleri derinlerde bulunur.
Diğer köpekbalıkları, denizkedisigiller, kemikli balık, kalamar, yengeç, karides, leş ve hatta fok gibi deniz organizmaları gibi geniş bir yelpazede beslenir.
Gece beslenmek için yüzeye çıkar.
Canlı doğurucudur (ovovivipardır). 22 ila 108 kadar yavru doğurur.
Kışkırtma olmadan insana saldırdığı bilinmemektedir. Eti zehirlidir. Soyu tükenme tehdidine yakın değerlendirilmektedir.
|
|
BÜYÜK CAMGÖZ BALIĞI
(Büyük camgöz, büyükcamgöz balığı, güneşlenen köpek balığı)
Cetorhinus maximus
Basking shark, Riesenhai, Requin pèlerin
Koruma altına alınmıştır ve
avlanması yasaktır.
...
|
Dünyanın bilinen ikinci büyük köpekbalığıdır. Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0-2000 m derinlik aralığında bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 9 m, yaygın uzunluğu 7 m, maksimum ağırlığı 4 tondur.
Yüzeyde 3’ü 4’ü (bazen 100’ü) bir arada yavaş yüzerler ve kıyıya yaklaşırlar.
Yumurtanın döllenmesi anne karnında olur. Canlı doğurucudur (ovovivipardır).
Eti yenir, karaciğerinden yağ üretilir, yüzgeçlerinden çorba yapılır ve kadavrası kullanılır. Çinde tıpta kullanılmaktadır. Anti-kanser ilaçlara potansiyel kaynak olabilir.
.
IUCN Kırmızı Listesinde soyu tehlikede türdür.
|
|
BÜYÜK BEYAZ KÖPEKBALIĞI
(Canavar balığı, karkarias, canavar, harharias balığı)
Carcharodon carcharias
Great white shark, Weißer Hai, Grand requin blanc
İnsana saldırı tehlikesi
....
|
Dünyanın tüm okyanuslarında bulunan Büyük Beyaz Köpekbalığına yurdumuzda Ege ve Akdenizde rastlanır.
Mercan resifiyle ilişkili ve okyanodromdur (okyanus göçer). Acı suya girer. 0-1280 m derinlik aralığında, genellikle 0-250 metrelerde bulunur.
7,2 m boyunda, 3,4 ton ve 36 yaşında olabilir.
Tek ya da çift gezerler fakat 10 ve daha fazla bireyden oluşan beslenme ve avlanma grupları da kurarlar.
Yumurtalar ana karnında döllenir. Canlı doğurucudur (ovovivipardır). Bir batında 7 yavru verir.
İnsanlara saldırdığı söylenir. Dünyada örnekleri olmakla birlikte ülkemiz sularında kayıta geçmiş, insana saldırısı henüz yoktur. Balıktan deniz kuşlarına kadar her türlü besini alır. Bilinen en büyük ve tehlikeli yırtıcıdır.
Eti, karaciğeri, derisi, yüzgeçleri, çene ve dişleri kullanılır. Soyu tehlike altında olan türler içerisinde durumu hassas sınıfındadır.
|
|
BÜYÜK CAMGÖZ
(Büyükcamgöz balığı, camgöz)
Carcharhinus plumbeus
Sandbar shark, Sandbankhai, Requin gris
|
Bentopelajik (taban-yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). Acı suya girer. 1-280 m derinlik aralığında, genellikle 20-65 metrelerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 250 cm, yaygın uzunluğu 200 cm, maksimum ağırlığı 117,9 kg, maksimum yaşı 34 yıldır.
Kumsallık, taşlık kayalık zeminden uzak durur. Mevsimsel göç yapar. Genç bireyleri akvaryumda beslenmeye yatkındır.
Kemikli balıklar, kafadan bacaklılar ve aynı zamanda köpek balıklarıyla beslenir.
Cinsiyetlerde çift yapısallık (dimorfizm) görülür.
Yumurtalar anne karnında döllenir.
Eti yenir, deri ve yağından yararlanılır. Soyu tehlikedeki türler içerisinde, tehdide yakın sınıfında değerlendirilmektedir.
|
... |
CAMGÖZ KÖPEKBALIĞI
Galeorhinus galeus
Tope shark, Hundshai, Requin hâ
Koruma altına alınmıştır ve
avlanması yasaktır.
... |
Bentopelajik (taban-yüzücü) , okyanodromdur (okyanus-göçer).
0-1100 m derinliklerde, genellikle 2-470 m aralığında rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 195 cm, yaygın uzunluğu 160 cm, maksimum ağırlığı 44.7 kg, maksimum yaşı 55 yıldır.
Uzun sivri bir burnu, büyük bir ağzı, bıçak gibi keskin küçük dişleri vardır. Küçük sürüler halinde bulunur. Uzun mesafede göçer.
Balıklar, kabuklular ve kafadan bacaklılarla beslenir. Canlı doğurucudur (ovovivipardır). Karaciğerinden yağ üretilir, eti çok beğenilir, yüzgeçlerinin çorbası makbuldür. Artıkları balık unu ve yağında kullanılır. İnsanlar için zararsızdır. Soyu hassas sınıfında değerlendirilmektedir.
|
|
MAHMUZLU CAMGÖZ
(Katran balığı, dikenli köpek balığı, boynuzlu köpek balığı)
Squalus acanthias
Common spiny fish, Piked dogfish, Gemeiner Dornhai, Aiguillat Commun
Koruma altına alınmıştır ve
avlanması yasaktır.
...
|
Dünyada ılıman kıta sahanlığı denizlerin belki en yaygın köpek balığı türüdür. Bentopelajik (taban-yüzücü), okyanodromdur(okyanus-göçer), acısuya girer.
0-1460 m arası, genellikle 10-200 m derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 160 cm, yaygın uzunluğu 100 cm, maksimum ağırlığı 9.1 kg, maksimum yaşı 75 yıldır.
Kısa süreli olarak tatlısuya girebilir. Ancak, uzun süre kalamaz.
Açıkta ve yakın kıyıda tabana yakın bulunur. Boy ve eşey (cinsiyet) ayırımlı ya da karışık sürü oluşturur. Büyümesi yavaştır.
60-90 cm boylarda eşeysel (cinsi) olgunluğa ulaşır. Gebeliği 2 yıl sürer. Canlı doğurucudur (ovovivipardır). Batında 1-20 yavru verir. Soyu tehlikedeki türler listesinde tehlike sınırı sınıfında yer alır.
|
|
DİKBURUN KÖPEKBALIĞI
(Dikburun, dik-burunlu harharias, dikburunkarkarias)
Lamna nasus
Porbeagle, Heringshai, Requin-taupe commun
Koruma altına alınmıştır ve
avlanması yasaktır.
|
Akdenizde bulunur.
Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0-715 m derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 350 cm, yaygın uzunluğu 244 cm, maksimum ağırlığı 230 kg, maksimum yaşı 30 yıldır.
Tek, sürü ya da avlanma grupları halinde bulunur. Dünyanın soğuğa en dayanıklı köpek balığı türüdür. Avını takip sırasında, geçici olarak yüksek tuzluluk oranını tolore edebilir.
Diğer balıklar ana besin kaynağını oluşturur. Ancak, yapılan mide analizlerinde küçük köpek balıklarına da rastlanılmış, yamyamlık karakteri de gösterdiği görülmüştür.
Canlı doğurucudur (ovovivipardır). 1-5 yavru verir.
Büyüklüğünün korkutuculuğu insanlar için tehlike yaratır. Eti yenir. Diğer kısımları balık unu yağı ve yüzgeçleri çorba yapımında kullanılır. Soyu tehlikedeki türler içerisinde az riskli sınıfındadır.
|
|
DİKENLİ VATOZ
(İğneli vatoz, Rina)
Dasyatis pastinaca
Common stingray. Gemeiner Stechrochen, Pastenague Commune
... |
Ülkemizin tüm denizlerinde bulunur.
Köpek balığı ailesinden, 5-200 m. derinliklerde yaşayan, Ovovivipar üreyen (yumurtalar ana karnında gelişen), demersal (tabansal) bir balıktır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 60 cm dir.
Bazen nehir ağızlarına yakın kayalık resiflerde, dibi kumlu veya çamurlu alanlarda yaşar. Dip balıkları, kabuklular ve yumuşakçalarla beslenir.
Kuyruğunda insanlara battığında dokuları yaralayıcı, bulantı ve baş dönmesine, bazen uzun aylar süren kısmi felce yol açan zehirli bir dikeni vardır.
|
|
ELEKTRİK BALIĞI
(Lekeli elektrik balığı, lekeli uyuşturan balığı)
Torpedo marmorata
Spotted torpedo, Zitterrochen, Torpille Marbree
Tehlikelidir.
Dokunulduğunda elektrik boşaltır.
...
|
Bir köpek balığı türüdür. Kumlu yumuşak veya kayalık diplerde deniz otları arasında 10-100 m arası derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 100 cm, maksimum ağırlığı 3 kg dır.
Gün boyunca, sadece gözleri ve solungaç yarıkları dışarıda kendini kuma gömer. Gece aktiftir. Genelde avlanmak için veya tehlike halinde 200 volt'a varan, insan için tehlikeli fakat öldürücü olmayan kısa süreli elektrik çarpması yapar.
Özellikle küçük bentik balıklar, aynı zamanda omurgasızlarla beslenir.
Dişiler 12 yılda, erkekler 5 yılda eşeysel olgunluğa erişir. Dişiler 20 yıl, erkekler 12-13 yıl yaşar.
Bahar - yaz aylarında çiftleşerek vivipar (canlı doğuran) üreme yapar. Yavru sayısı, annenin büyüklüğüne göre 5-32 adet arasıdır. Eti yenebilir, fakat ülkemizde fazla tüketilmez.
|
|
KEDİ BALIĞI
(Küçük kedi balığı, dişlikedi balığı, kedi balığı, kedibalığı)
Scyliorhinus canicula
Small-spotted catshark, Katzenhai, Petite Rousette
İnsanlar için zararsızdır.
...
|
Köpekbalığı ailesindendir. Ülkemizin tüm denizlerinde bulunur.
Demersaldır (tabansal). 10-780 m derinliklerde rastlanır. Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 100 cm, yaygın uzunluğu 60 cm, maksimum ağırlığı 1.3 kg, maksimum yaşı 12 yıldır.
Avrupa'nın kıyı sularında en yaygın Balığıdır. Sahanlık alanı ve sahanlık yamacının üst kesiminde bulunur. Çakıllı ve çamurlu taban ile bazen orta-suda 110 m civarında görülür.
Yumuşakçalar, kabuklular, küçük kafadan bacaklılar, halkalı solucanlar, ve küçük kemikli balıklar, bentik omurgasızlarla beslenir.
Eşeysel olgunluğa erişim boyu 41-64 cm dir.Yumurtlayarak çoğalır (ovipardır).
|
|
KELER
Squatina squatina
Angelshark, Meerengel, Ange De Mer
... IUCN Kırmızı Listesinde soyu tehlikede türdür. |
Köpekbalığı ailesindendir. Demersal (tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer). 150 m derinliğe kadar rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu erkek 183 cm, dişi 244 cm, yaygın uzunluğu 150 cm, maksimum ağırlığı 80 kg dır.
Sahanlık üstünde ve yakın kıyıda bulunur. Gözleri dışarıda kuma gömülü durur. Gece aktiftir. Dokunulduğunda elektrik bataryasını boşaltarak çarpar. Yüzgeçlerinin eti yenebilir, karaciğerinden yağ ve vitamin elde edilir.
Canlı doğurucudur (ovovivipardır). Batında 9-20 yavru verir. Soyu tehlikedeki türler listesinde hassas sınıfında yer alır.
|
|
MAVİ KÖPEK BALIĞI
(Maviköpek balığı, pamuk balığı)
Prionace glauca
Blue shark, Blauhai, Peau Bleue
IUCN Kırmızı Listesinde soyu tehlikede türdür.
Mavi Köpekbalığının Dişleri
... |
Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 1-1000 m, genellikle 80-220 m derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 400 cm, yaygın uzunluğu 335 cm, maksimum ağırlığı 205.9 kg, maksimum yaşı 20 yıldır.
Canlı doğurucudur (vivipardır). Eşeylerde (cinsiyetlerde) çift yapısallık (seksüel dimorfizm) vardır. Uzun mesafelerde göç edebilir.
İnsanlar için korkutuculuğu nedeniyle gizil (potansiyel) tehlike oluşturur. Travmatojenik (yaralanmaya neden olabilir yaratık) sınıfında kabul edilmektedir.
Balıklar (ringa balığı, morina, mezgit, uskumru, küçük köpekbalıkları), kalamar, pelajik kırmızı yengeçler, deniz memelilerinin leşleri, ara sıra deniz kuşları ve çöplerle beslenir.
4-5 yaşlarında ve 2,5 m boyda cinsi olgunluğa ulaşır. 40 cm boyunda 80 yavru verir. Gebelik 1 yıl sürer. Eti yenir. Yüzgeçlerinden çorba yapılır. Diğer kısımları endüstride kullanılır. Soyunun durumu yakın tehdit altındaki türler sınıfında yer alır.
|
|
SAPAN BALIĞI
(Tilki balığı)
Alopias vulpinus
Thintail threshe, Fuchshai, Requin-renard commun
|
Akdenizde bulunur. Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0 - 550 m derinlik aralığında, genellikle 0-200 metrelerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 760 cm, yaygın uzunluğu 450 cm, maksimum ağırlığı 348 kg, maksimum yaşı 25 yıldır.
Genç bireyleri kıyıya yakın sığ sularda bulunur. Kalamar, ahtapot, pelajik kabuklular, sürü oluşturan balıklar, nadiren deniz kuşları ve diğer canlılarla beslenir.
Canlı doğurucudur (ovovivipardır).
Balıkçılık açısından önemli bir tür olup eti, karaciğeri, derisi ve yüzgeçleri değerlendirilir.
Türün tehlikede olup olmadığı hakkında yeterli bilgi yoktur.
|
... |
SİYAH KÖPEK BALIĞI
(Karacamgöz, mahmuzluköpek balığı, köpek balığı, kadife köpekbalığı)
Etmopterus spinax
Velvet belly lantern shark, Kleine schwarzer dornhai, Sagre commun
...
|
Batidemersal (derin-tabansal) bir balıktır. Genelde 200 - 500 m derinlik aralığında bulunur ama 2,490 m derinliğe kadar da inebilir.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 60 cm, yaygın uzunluğu 45 cm, maksimum ağırlığı 850 g dır.
Kıta sahanlığı ve üst yamaçlarında bulunur. Küçük balıklar, kalamar ve kabuklularla beslenir.
Canlı doğurucu (ovovivipar) olup, bir batında 6-20 adet yavru verebilir. Balıkçılığı önemsizdir.
|
|
VATOZ
(Vatos)
Raja clavata
Nagelrochen, Raie Bouclee
|
Köpekbalığı ailesindendir. Bütün dünya denizlerinde çok çeşitli türleri yaşar. 1 m'yi aşan boy ve 40-50 kg. ağırlıkta olanlarına rastlanır.
Uzun geziler yapmadan 15-20 m'den 100-150 m'ye varan derinlerde kumlara gömülü yatarak av bekler.
Kabuklular, küçük balıklarla beslenir.
Bahar ve yaz aylarında sahillere yaklaşarak üreme yapar.
Eti lezzetlidir. Fakat az tutulur. Karaciğerinden A vitamini ve yağ üretilir. Ekonomik değeri vardır.
|
|
Anahtar Kelimeler-Keywords: denizlerimizdeki köpekbalıkları, denizlerimizdeki kopekbaliklari, denizlerimizde köpek balıkları, denizlerimizde kopek baliklari, türkiyedeki köpek balıkları, turkiyedeki kopek baliklari,
|
|
|
|
|
|