|
TEKNEYE MONTAJ ŞEKLİNE GÖRE MOTOR TİPLERİ
1. DIŞTAN TAKMA MOTORLAR
Bakım ve taşıma kolaylıkları, içten takma motorlara oranla hafif olmaları, hızlı performans, trim ayarı avantajı, pervanenin su çekiminin altına tam inebilmesiyle yüksek performanslı su emme, itme ve manevra kabiliyeti ile içten takma motorlara göre üstün avantajlara sahiptirler. Her türlü suda kullanılabilirler.
1 HP-300 HP güç aralığında, 2 veya 4 zamanlı, tek silindirliden 8 silindirliye,
Benzinli ya da Dizel dıştan takma motorlar vardır.
Dıştan Takma Motorlarda Zaman Kavramı Nedir?
İki ve dört zamanlı motorlardaki temel fark; Emme, yanma, sıkıştırma ve egzoz zamanlarındaki (bu eylemlerin her biri ZAMAN olarak adlandırılır.) pistonun hareket sayısından kaynaklanan çalışma prensibidir.
Dört zamanlı deniz motorlarında, pistonun 4 hareketinde emme, sıkıştırma, yanma ve egzoz zamanları meydana gelir.
İki zamanlı deniz motorlarında aynı zamanlarda, piston bir iniş ve bir çıkış olarak 2 hareket yapar.
İki Zamanlı Dıştan Takma Motorlar
İki zamanlı motorlarda Benzin ve yağ belirli bir oranda karıştırılarak kullanılır.
Avantajları;
Basit tasarımlı, genelde 4 zamanlı motorlara göre hafif, çabuk hızlanabilen, yağ değiştirme istemeyen, soğuk havalarda daha kolay çalıştırılabilen, 4 zamanlı motorlara göre daha ucuz motorlardır.
Dezavantajları;
Eşdeğer güçteki 4 zamanlı motorlara göre yakıt tüketimleri daha fazladır.
4 zamanlı motorlardan daha yüksek emisyonlu olduğu için çevre kirliliğine neden olurlar.
4 Zamanlı Dıştan Takma Motorlar
4 zamanlı motorlarda Benzin+yağ karışımı kullanılmaz. Yağ karteline konulan yağ ile motor yağlanır. Standart bir araba motoru gibi yağ karteli, yağ pompası, yağ filtresi, motor yönetim sistemleri, elektronik ateşleme sistemleri vardır.
Avantajları;
4 Zamanlı motorlar sessiz çalışmaları, düşük yakıt tüketimiyle ve düşük emisyonuyla çevre dostu motorlardır.
Dezavantajları;
2 zamanlı dıştan takma motorlara göre daha ağır ve teferruatlı, daha pahalıdırlar.
2. İÇTEN TAKMA MOTORLAR
İçten takma motorlar; araba, traktör, kamyon, sulama motorları ya da doğrudan marin tipi üretilmiş motorların tekne içerisine montajı ve bir şanzıman/şaft veya doğrudan şaft ile pervaneye güç aktarılması şekliyle kullanılırlar.
Dizel İçten Takma Motorlar
Silindir, krank, pistonlarıyla Benzinli içten takma motorlara tasarım olarak benzerler. Fakat, daha farklı ve karmaşık yakıt sistemleri vardır.
Çalışma prensipleri gereği, ağır bir volana sahiptirler. Motor devir sayısı düşüktür. Genelde büyük teknelerde kullanılırlar.
Avantajları;
Düzgün tork, uzun ömürlü, yakıt ekonomisi, patlayıcı yakıt kullanmaması nedeniyle daha güvenli, Karbonmonoksit üretme riski olmaması avantajları olarak sayılabilir.
Dezavantajları;
Ağır olması yüzünden küçük teknelerde uyumsuzluğu, düşük devir nedeniyle yüksek hıza ulaşamaması, gürültülü ve titreşimli çalışma, tekne içerisinde yer kaplama.
Benzinli İçten Takma Motorlar
Avantajları;
Dizel içten takma motorlara göre daha hafif, kolay ve düşük maliyetli bakım, basit güç aktarım sistemi, pervane kırma-deforme olma riski çok az, yakıt ekonomisi.
Dezavantajları;
Tekne içerisinde yer kaplaması, Karbonmonoksit ve yangın riski yüksek.
3. KIÇTAN TAKMA MOTORLAR
 
İçten takma motorların, teknenin kıç bölümüne monte edilmesi ve tahrik miline dıştan takma motorların dişli kutusu, pervane ve dümen sisteminin modifiyesi ile ortaya çıkmış motorlardır. Büyük tekneler ve güçlü motorlarda uygulanmaktadır.
Sessiz çalışma, yüksek verimli güç aktarımı ve kolay ileri-geri sürüşlü dümen sistemi, dizel veya benzinli içten takma motorlara uygulanabilmesi avantajlarıdır.
4. JET MOTORLAR
Pervanenin insan veya başka bir cisime çarpma riski olmayan, Benzinli bir motorun tahrik miline bağlanmış kapalı bir kabin içindeki turbo pervanenin suyu emmesi ve bir dar meme çıkışında sıkıştırarak yüksek basınçla dışarı itmesi sonucu, teknede hem itme gücü hem de dümen görevi yapan motor tipidir.
Genelde büyük teknelerde ve sığ sularda kullanıma göre tasarlanmışlardır. Bu motorların en çok bilinen uygulamaları kişisel kullanım amaçlı Jet Skilerdir.
Jet Skilerde motor, aynı zamanda dümen görevi yaptığından, motor durduğunda dümen hakimiyeti kaybolur.
5. ELEKTRİKLİ MOTORLAR
(Akülü)
Elektrikli Motor Ana Diagram
Genelde botları ve hafif tekneleri yürütmekte kullanılan, 12 veya 24 volt akü ile gürültü ve su kirliliği yapmadan çalışan motorlardır.
Değişik güçlerde, uzun-kısa şaftlı şaft ya da şaft boyu ayarlanabilen, elle ya da ayakla hız ve/veya dümen kontrollü modelleri vardır.
Ayaktan hız ve dümen kontrollü Elektrikli Motor
Sessiz çalışması, kirliliğe neden olmaması ve fazla teferruatlı olmaması avantajlarıdır.
Büyük teknelerde sürükleme yöntemi avcılıkta veya büyük balık tutulduğunda balığın mukavemetini kırma mücadelesinde kullanılırlar. Ayrıca, ana motor arızalandığında yedek motor olarak da görev yapabilirler.
|
