|
HARİTA VE PUSULAYLA YÖN BULMAK
Bu önemli bir konudur ve çok iyi öğrenilmesi gerekmektedir. Eğer pusulanız iyi ve siz bunu harita ile birlikte kullanmayı doğru olarak biliyorsanız rotanızdan sapmanız mümkün değildir. Bu da eğitim ve deneyim gerektirir. Bulunduğunuz yeri biliyor iseniz çevrenizdeki nehir, tepe, köprü gibi işaretlerin yönüne haritayı çevirmek suretiyle haritayı yönüne koyabiliriz. İkinci yol olarak haritayı yere yayarız pusulanın Kuzey oku ile haritanın Kuzey oku aynı yöne gelene kadar haritayı çeviririz.
a) Pusulayı uzun kenarı hareket noktasına değecek ve hareket edilecek hedefe yönlendirilmiş olarak haritanın üzerine koyunuz.
b) Pusulanın hareket yönü hedefe yönelmiş olmalıdır (aksine yöne değil).
c) Gidilecek mesafeyi ölçmek için varsa pusulanın cetvel kısmını kullanabilirsiniz.
|
a) Pusula tabanının oynamaması için sıkıca tutunuz.
b) Pusula koruyucusunu üzerindeki Kuzey-Güney çizgileri harita üzerindeki Kuzey-Güney çizgilerine paralel olacak döndürünüz.
c) Pusula iğnesinin de Kuzey-Güney çizgilerine paralel olduğundan emin olun. Burada gerekirse sapma açısı düzeltmesi yapılabilir.
|
a) Pusulayı elinize alınız ve durumunu bozmadan hedefe doğru yürüyünüz. Pusula tabanı yatay durumda olmalıdır.
b) Sapma olduğunda vücudunuzu pusula iğnesi ile Kuzey-Güney çizgileri paralel kalacak şekilde döndürünüz.
c) Bu durumda yön oku sizin gideceğiniz istikameti gösterir.
Pusulanın hareket okunun yönü gideceğiniz yöndür.
|
Sapma Açısı (Deklinasyon)
Bulunduğunuz yerde sapma açısını bulmak için aşağıdaki kuralları uygulayabilirsiniz.
Haritada bulunduğunuz yer ile görünen bir yer arasının azimut açısını (bulunduğunuz yerdeki boylamla yaptığı açı) bulun.
Daha sonra pusulanızın hareket çizgisini A-B doğrultusuna getirerek pusulanızı Kuzeyi (N) (manyetik kuzey, MN) gösterecek şekilde pusula yuvasını döndürün. Gerçek Kuzey (boylam doğrultusu) ile manyetik kuzey arasındaki fark sapma açısıdır. (deklinasyon)
Şekilde görüldüğü üzere eğer Siz pusulanızın kuzeyi ile harita kuzeyini çakıştırırsanız sapma açısı kadar yönünüzden sapmış olacaksınız. Doğru yönü bulmanız için görünen gidiş yönünüze sapma açısını eklemeniz gerekecektir. Durum aşağıdaki şekildeki gibi olursa;
Belirsizlikler
Gideceğiniz rota çoğu kez etrafta bulunan şeylerle yakından ilgilidir. Ormanın ne kadar sık olduğu, sis ve görüş uzaklığı en belirleyici etkenlerdir. Ve şüphesiz sizin ne kadar doğru hareket ettiğinize de bağlıdır. Daha dikkatli olarak şartları kolaylaştırabilirsiniz. Görebildiğiniz kadar uzağı görmek çok önemlidir.
Normal orman koşullarında belirsizlik toplam rotanın yaklaşık onda biri kadardır. Eğer 200 metre ilerlemişseniz 20 metre kadar şaşırabilirsiniz. Daha az yanılırım diyorsanız kaybolma şansınız artar. Gözlerinizi biraz daha açmanız gerekebilir.
Sis Koşullarında Nasıl Hareket Etmelilsiniz.
Sis bir sürü şeyi güçleştirir ve bazı durumlar tehlikeli olabilir. Eğer uzun bir yürüyüş yapıyorsanız, bu güçlüklerle epey bir mücadele vermeniz gerekecektir. Bunun için daha önceden hazırlıklı olmalısınız. Sis aniden bastırabilir. Yoğun bir sisin 10 saniye içinde görüşü sıfıra indirdiği gözlenmiştir. Etkisi ise bulunduğunuz yere bağlıdır.
Kış Koşulları Her Şeyi Daha da Kötüleştirir.
Kış koşulları rüzgar olmadan da kötü olabilir. Her yer gri bir renge bürünür ve nesneleri ayırt etmek tamamen zorlaşır. Dağların nasıl olduğunu göremezsiniz. Ayaklarınızın hemen altında dik bir inişin olduğunu fark edemezsiniz . Bu durum çok tehlikeli olabilir.
Haritayı okumak ve çevreyi incelemek için çok geçtir. Çünkü hiçbir şey göremezsiniz. Burada acil lazım olan pusuladır. Umarız nerede olduğunu biliyorsunuzdur. Böyle bir durumla karşılaşacağınızı çok az bir olasılık da olsa biliyorsanız (bilmenizde gerekir) pusulanızı her zaman çıkarıp bakabileceğiniz bir yerinizde bulundurun. Her adımda pusulaya bakıp yönünüzü kontrol edin.
Eğer üç kişi şekildeki gibi sıra halinde yürüyorsanız, pusula en arkada yürüyende bulunmalıdır (herkes de olması çok daha iyidir). Bu kişi yürüyüşü yönlendirmeli, önde gidenlerin rotadan sapıp sapmadıklarını kontrol etmelidir.
En arkadan gelen öndekilerin rotadan sapmadıklarını kontrol eder, saptıklarında durdurur. Bu metodun doğru uygulanması için arada iletişimin olması şarttır. Aksi halde bu yöntem başarılı olmaz.
İki kişi olduğunda öndeki pusula ile hareket doğrultusunda görüş uzaklığının elverdiği uzaklığa kadar ilerler, arkadaki de onun doğru yönde ilerleyip ilerlemediğini kontrol eder ve öndekine bildirir. Öndeki durarak arkadakinin gelmesini bekler ve bu yöntemi uygulayarak yollarına devam ederler.
Bu yöntem görüş uzaklığının çok kısıtlı olduğu durumlarda uygulanır ve öndeki arkadan gelenin görebileceği bir uzaklığın ötesine geçmez. Bu da birkaç metredir. Aksi halde birbirlerini kaybederler.
Bu durumları yakın çevrenizde iyice uygulayarak öğrenmeden doğaya çıkmamanız önerilir. Aksi halde öğrenme fırsatınız olmayabilir.
GPS
Global Positioning System
Bilinen klasik yön ve yer bulma metotlarına ek olarak, günümüzde yüksek teknoljinin artmasıyla GPS ler girmiş durumdadırlar.
Global Positioning System. (Global Yer Belirleme Sistemi) Düzenli olarak kodlanmış bilgi yollayan bir uydu ağıdır ve uydularla aramızdaki mesafeyi ölçerek dünya üzerindeki kesin yerimizi tespit etmeyi mümkün kılar.
Bu sistem, ABD savunma bölümüne ait, yörüngede sürekli olarak dönen 24 uydudan oluşur.
Kullanım Alanları
GPS’ in karada, havada ve denizde bir çok kullanım alanı vardır. Basit bir anlatımla, GPS Size bulunduğunuz yerleri işaretleme ve belirlediğiniz noktaya geri dönme imkanı sağlar.
GPS kapalı alanlar ve su altı gibi sinyallerin alınmasının güçleştiği yerler dışında, dünya üzerinde her yerde çalışır.
