|
|
| |
DENİZLERİMİZDEKİ BALIKLAR
|
...
KARDİNAL BALIĞI
Apogon imberbis
Cardinal fish, Meerbarbenkönig, Castagnole rouge
...
|
|
Akdenizde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 15 cm dir. 10-200 metrelerde rastlanır.
Göçmen olmayan, mercan resifini yeğleyen fakat kayalık, çamurlu kesimlerde de bulunan bir balıktır. Zaman zaman sürü oluşturur, bazen tek gezer.
Küçük omurgasızlar ve balıklarla beslenir.
|
|
KEFAL
(Haskefal, kefal, paçoz balığı, tokmakbaş Kefal, topan, topbaş, koklan, avrita balığı, topan kefal)
Mugil cephalus
Flathead mullet, Gewöhnliche Meeräsche, Mullet
|
20 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
Denizlerimizde ve dünya denizlerinde yaygın bulunan bir Kefal türüdür. Katadrom (aşağı-göçer), bentopelajik (taban-yüzücü) balıktır. 0-120 m, genellikle 0-10 m derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 100 cm (120 cm. ölçülmüş ancak, doğrulanmamış veri vardır.), yaygın uzunluğu 50 cm, maksimum yaşı 16 yıldır.
Kıyısaldır, *Acı su ve tatlısuya girer. Kum ve çamur üzerinde genellikle sürü oluşturur.
Yumurtlama denizde olur. 5-7 milyon yumurta bırakır. Mumlanarak pazarlanan "havyar" adı verilen yumurtasıyla ekonomik değeri çok yüksektir.
|
|
|
Altınbaş Kefal
(Altınbaşkefal, sarı yanak kefal, altın renkli kefal, singil, kefal)
Liza aurata
Golden grey mullet,
Goldmeeräsche, Muge doré
20 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
|
|
Pelajik (yüzücü), katadromdur (aşağı-göçer).
*Acı suya girer, kıyıya yakın, bazen lagünler ve nehir ağızlarında bulunur. Tatlısuya nadiren girer. 10 m derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 59 cm, yaygın uzunluğu 30 cm dir. Küçük bentik organizmalar, döküntü, ve bazen böcekler ve planktonlarla beslenir. Denizde yumurtlar.
|
|
Mavri Kefal
(Top baş kefal, kefal, mavri balığı, mavraki, kalın dudaklı kefal)
Chelon labrosus
Thicklip grey mullet, Dicklippige Meeräsche, Muge lippu
20 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
Demersaldır (tabansal) olup tatlı ve *Acı su ile denizde amfidrom (etraf-göçer) bir balıktır. Genellikle kıyılara yakın sürüler oluşturur.
Üst dudağının kalınlığı en bariz tanımlayıcı özelliğidir.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 75 cm, yaygın uzunluğu 32 cm, maksimum ağırlığı 4,5 kg, maksimum yaşı 25 yıldır.
Ara sıra göçer. Sıcaklık arttıkça kuzeye yönelir. Bentik diatomlar, epifitik algler, küçük omurgasızlar ve bitkisel döküntülerle beslenir. Üreme Şubat-Nisan döneminde denizde olur. Yumurta ve kurtçukları (larvaları) pelajiktir.
|
|
Pulatarina
(Ceyran, kefal, pulatarina, gularya, ciran balığı)
Liza ramada/Mugil ramada
Thinlip grey mullet, Dünnlippige meeräsche, Muge capiton
20 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
Pelajik-neritik (yüzücü), katadromdur (aşağı-göçer).
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 70 cm, yaygın boyu 35 cm, maksimum ağırlığı 2.9 kg ve maksimum yaşı 10 yıldır.
Yetişkinleri lagünler ve nehir ağızlarında, gençleri, denizde kıyıya yakın sürüler oluşturarak yaşar.
Epifitik algler, döküntü ve küçük bentik veya planktonik organizmalar, pelajik yumurta ve larvaları ile beslenir.
Yumurtlama için Eylül ve Şubat döneminde denize çıkar. Yumurtaları pelajik ve yapışmayan türdür. |
|
Rus Kefali
(Rus kefali, pelingas)
Mugil soiuy
Russian grey mullet, So-iuy mullet
20 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
Denizlerimizin yerli balığı olmayıp, Rusya'dan çiftliklerden kaçarak sahillerimize geldiği duyumuyla adı Rus Kefali olarak literatürümüze girmiştir. 90 lı yıllarda, önce Karadeniz sahillerinde daha sonra tüm denizlerimizde görülmeye ve avlanmaya başlanmıştır. Şimdilerde çok nadir rastlanmaktadır.
Uzak doğu kökenli olup Azak Denizi’nde yetiştiriciliği yapılmıştır. Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra yetiştiricilik çiftliklerinden Karadeniz’e ve Ege Denizi’ne yayılmış ve önemli balıkçılık kaynağı olmuştur. Demersal (tabansal), katadromdur (aşağı-göçer). Yaşam alanı tatlı ve tuzlu sulardır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 80 cm, yaygın uzunluğu 40 cm, maksimum ağırlığı 5 kg (Doğrulanmamış veri olarak daha büyük ağırlık ölçümleri bulunmaktadır), maksimum yaşı 15 yıldır.
|
|
KİKLA LAPİN
(Ot balığı, kikla, lapin)
Labrus berggylta
Ballan wrasse, Gefleckter Lippfisch, Vieille
...
|
|
Resiflerle ilişkilidir. Sığda 1-50 m, genelde 2-30 metrelerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 65.9 cm, yaygın uzunluğu 50 cm, maksimum ağırlığı 4.4 kg, maksimum yaşı 29 yıldır.
Yumuşakçalar ve kabuklularla beslenir. Dişleri çok kuvvetlidir.
Bütün bireyler dişi doğarlar fakat 4-14 yaşlarında cinsiyet değiştirirler. Erkeğin su yosunlarından (alglerden) yaptığı çukurca yere bir ya da daha çok dişi yumurta bırakır.
|
|
KILIÇ
Xiphias gladius
Swordfish, Schwertfisch,Espadon
125 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
... |
|
Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0-800 m, genellile 0-550 m derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 455 cm, yaygın uzunluğu 300 cm, maksimum ağırlığı 650 kg dır.
Makbul bir balıktır. Eskiden önemli bir balıkçılık kaynağıydı. Günümüzde stokları yıpranmıştır. Yazın soğuk sulara, kışın sıcak sulara doğru göç eder.
Akdeniz ve Atlas Okyanusu popülasyonları birbirine karışmazlar.
Otolitleri küçüktür ve bu nedenle yaş tayini zordur. Yüzgeçlerden başarılı yaş tayini yapılabilmektedir.
Dişiler erkeklerden daha hızlı büyür. Yumurtaları 1,6-1,8 mm olup yüzücüdür (pelajiktir). Yumurtadan çıkmış kurtçuk (larva) boyu 4 mm’dir. Soyunun durumu hakkında yeterli veri yoktur.
|
|
KIRLANGIÇ
(Kırlangıç balığı, deniz horoz balığı, uçan balığı, kırlangıç)
Chelidonichthys lucerna
Tub gurnard, Triglidae, Tub gurned
36 Cm. den küçüğünün avlanması yasaktır.
... |
|
Ülkemizin tüm denizlerinde dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal). 20-318 metre derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 75 cm, yaygın uzunluğu 30 cm, maksimum ağırlığı 6 kg, maksimum yaşı 15 yıldır.
Kumlu, çamurlu, çakıllı tabanı seçer. Göğüs yüzgecinde yalıtılmış 3 ışın bulunur. Bunlar dinlenmek için hem ayak hem de yem bulma (algılayıcı) görevini yerine getirirler.
Balık, kabuklular ve yumuşakçalarla beslenir.
|
|
KIRMA MERCAN
(Yabani mercan, kırma mercan)
Pagellus acarne
Axillary sea bream, Rotbrasse, Pageot Commun, Pageot Rouge |
|
Mercan ailesindendir. Bentopelajik (taban-yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 500 m derinliğe kadar, genellikle 40-100 metrelerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 36 cm, yaygın uzunluğu 25 cm dir.
Yetişkinler değişik zemin üzerinde daha çok 40-100 metre derinliklerde, gençleri kıyıya daha yakın bulunur.
Marmara, Çanakkale Boğazı ve Ege'de bolca bulunur. Ekonomik değeri yüksektir. Denizlerdeki ısıya göre ilkbahardan başlayarak Ağustos'a kadar üremeleri sürer. Et-ot-obur (omivordur) olan Mercanlar çeşitli küçük balıklar, kabuklular ve omurgasızlarla beslenir.
|
Mercan (Pagellus erythrinus) ile Kırma Mercan (Pagellus Acarne) arasındaki farklar
|
...
KOLYOZ
(Kolyoz, kolyoz balığı)
Scomber japonicus
Chub mackerel, Blasen Makrele, Maquereau Espagn
18 Cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
 |
|
Bütün denizlerimizde bulunmakla beraber daha çok Marmara balığı sayılır. Şeklen uskumruya çok benzer fakat ayrı bir türdür.
Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0-300 m derinliklerde yayılır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 64 cm, yaygın uzunluğu 30 cm, maksimum ağırlığı 2,9 kg, maksimum yaşı 18 yıldır.
Boy grupları itibarıyla sürü oluşturur. Sürü diğer yüzücü türlerle karışık olabilir. Gündüz tabana yakın, gece açık suya gider.
Kabuklular, balıklar ve mürekkep balıkları ile beslenir.
|
|
...
KÖMÜRCÜ KAYASI
(Kömürcükaya balığı, kömürcin kayası, kömürcükayası balığı, kömürcü kayabalığı)
Gobius niger
Black goby, Schwarzgrundel, Gobie Noir
... |
|
Ülkemizin tüm denizlerinde dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal) ve acı suya girer. 1-75 m, genellikle 1-50 m derinliklerde yayılır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 18 cm ve maksimum yaşı 4 yıldır.
Bütün denizlerimizin nehir ağızlarına yakın, bazen de acısu bölgelerinde, 75 m'ye kadar derinliklerin kumlu, çamurlu diplerinde fazla göç etmeden yaşar.
Küçük kabuklular, halkalı solucanlar, yumuşakçalar ve balıklarla beslenir.
|
|
KUM TRAKONYASI
(Kum trakonyası, kumtrakonyası balığı)
Trachinus araneus
Spotted weever, Gestreiftes Petermnnchen, Vive-Araigne
Dikenleri çok zehirli
...
|
|
Demersaldır (tabansaldır). 100 m derinliğe kadar görülür.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 45 cm, yaygın uzunluğu 30 cm dir.
Sığ sularda bulunur. Kendisini kuma gömer.
Avrupa ve ülkemiz denizlerinin en zehirli balığıdır. Sırt ve solungaç kapağındaki dikenler çok zehirlidir.
Küçük balıklar ve kabuklularla beslenir.
|
|
KUM YILAN BALIĞI
(Kum balığı, küçük kum yılan balığı)
Ammodytes tobianus
Small sandeel, Kleiner sand aal, Lançon équille
... |
|
Demersaldır (tabansal). 1-96 m derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 20 cm, maksimum yaşı 7 yıldır.
Nehir ağızları da dahil olmak üzere, çoğunlukla kumlu, yakın kıyısal tabanda rastlanır. Kışı kuma gömülü geçirir.
Bireyleri değişimli olarak ya kuma gömülü kalırlar ya da sürü halinde yüzerler.
Zooplankton ve fitoplanktonlarla beslenir. 11-15 cm arası boyda eşeysel olgunluğa erişir.
Genelde yem balığı olarak kullanılmakta olup ticari önemi yüksektir.
|
|
|
KUPEZ
(Kupez, kupes, lopa, gupa, altınkuşak balığı, gopez)
Boops boops
Bogue, Gelbstriemen
...
|
|
Ülkemizin tüm denizlerinde bulunur.
Demersal (tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer) ve 0-350 m genelde 0-100 metreler arasında yayılır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 36 cm, yaygın uzunluğu 20 cm dir.
Genellikle kıta sahanlığı üstünde kumlu, çamurlu, kayalık ve deniz çayırları üzerinde bulunur. Omnivordur (et-otobur).
Tez-dişidir (protogyre hermaphrodite-önce dişi sonra erkek olan erseliktir). Toplu halde gece yüzeye çıkarlar.
|
|
|
KURBAĞA BALIĞI
(Tiryaki, kurbağa balığı, çift yaldızlı balığı, deniz ineği, deniz kedisi, tiryaki balığı)
Uranoscopus scaber
Stargazer, Himmelsgucker, Uranuscope
|
|
Ülkemizin tüm denizlerinde dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal). 15-400 m derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 40 cm, yaygın uzunluğu 22 cm, maksimum ağırlığı 940 g dır.
Genellikle kuma ve çamura gömülüdür. Elektrik ve akustik atış üretebilir. Bir kaç saniye süren uzun atışları yazın üreme döneminde yapar. Eşeylerde (cinsiyetlerde) çift yapısallık (dimorfizm) vardır.
Omuz dikenleri batınca çok acı verir.
|
|
KURDELE BALIĞI
(Flandra balığı)
Cepola macrophthalma
Red bandfish, Roter bandfisch, Cépole
... |
|
Karadeniz hariç tüm denizlerimizde dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal). 15-400 m derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 80 cm, yaygın uzunluğu 40 cm dir.
Kumlu, çamurlu kesimde dik oyuklarda yaşar fakat su kolonunda da yüzer. Tek ya da grup halinde bulunurlar.
Özellikle küçük kabuklular ve deniz solucanlarıyla beslenir.
|
|
KÜÇÜK KAYABALIĞI
Ponticola syrman
Syrman goby, Grundel, Gobie a Joues Poreuse
... |
Demersaldır (tabansal).
Deniz kıyıları, nehir ağızları, *Acı su ve tatlı su lagünleri, çamurlu büyük nehirlerde yaşar. Türkiyede Karadenize akan suların denize karıştıkları bölgelerde bulunur. Tatlısu ve acısularda bulunmasına rağmen ağırlıklı olarak denizde yaşamaktadır.
Kayıtlara geçmiş (İran) maksimum boy uzunluğu 29.2 cm, maksimum yaşı 4 yıldır.
Olağan dışı bir balıktır. Düşük oksijen konsantrasyonlarına çok dayanıklıdır.
Omurgasızlar, küçük balıkar ve larvalarla beslenir.
Cinsel olgunluk yaşı 1-2 yıldır. Mart-Haziran döneminde yumurtlar. Dişi yumurtlama sezonu boyunca iki kez yumurtlar. Erkek balık yumurtları bekleyerek korur. |
|
LAGOS
(Lahoz, kayahani, beyaz lahoz, lahoz balığı, taş balığı, kayahanisi, girida balığı)
Epinephelus aeneus
White grouper, Zackenbarsch
45 Cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
|
Demersal (tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer).*Acı suya girer.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 120 cm, yaygın uzunluğu 60 cm, maksimum ağırlığı 25 kg dır.
Gençleri daha çok kıyı ve deniz kulaklarında (lagün) bulunurken yetişkinler kumlu kayalık zeminde bulunur. Önce dişi sonra erkek olan erseliktir (hermafrodittir) yani tezdişidir (protogirdir).
Yaş ilerledikçe renk açılır ve sarımsı-gri bir renk alır, desenler kaybolur. Kuyruk dış bükey ve yelpaze biçimindedir.
Ortalama 3-4 kilodan 25 kiloya kadar sularımızda rastlanır. Ege ve Akdenizde bulunur. Ergin bireyler 20 metre ve daha derinlerde görülür. Üreme zamanının başlangıcı olan bahar aylarında kıyılara yaklaşmaya başlarlar.
Egedeki bireyler Akdenizdekilere göre daha derinlerde yaşarlar. Çoğunlukla tek tek yaşarlar ve üreme zamanlarında bir araya gelirler. Birden fazla girişi olan yuvaları tercih ederler ve oldukça ürkektirler.
Yuvaları kayalıkların kumla birleştiği ve eriştelere döküldüğü derin yamaçlardadır. Çoğu zaman yuva labirentlidir dikine girer ve yan dönerek kuyruk çırpar ve yuvanın ağzını bulandırırılar. Yuvaları kısa sürelidir ve belirli aralıklarla değiştirirler.
Kumun ortasında renklerini iyice açıp kamufle olarak av beklerler. Besinlerini büyük oranda yengeç karides gibi kabuklular oluşturur. Bunların yanında balık ve yumuşakçaları da yerler. Suların ısınmaya başladığı bahar aylarında üremelerini sürdürürler. Ticari balıkçılığı önemlidir.
|
|
|
|
LAMBUKA
(Lambuga, lampuka, yaldızlı uskumru azmanı)
Coryphaena hippurus
Common dolphinfish, Gemeine Goldmakrele, Coryphène commune
Etindeki Ciguatera nedeniyle zehirlenmeye neden olma riski taşır.
...
|
|
Pelajik-neritik (yüzücü) okyanodromdur (okyanus-göçer). Bulunduğu derinlik aralığı 0-85 m, genellikle 5-10 metredir. *Acı suya girer.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 210 cm, yaygın uzunluğu 100 cm, maksimum ağırlığı 40 kg, maksimum yaşı 4 yıldır. Eşeysel erginliğe erişim yaşı 4-5 ay, erişim boyu 35-55 cm dir.
Yetişkin bireyleri genelde açık sularda değil, sahile yakın bulunur. Sürü oluşturur. Açıkta yumurtlar.
Balık, kalamar, kabuklular ve zooplanktonlarla beslenir. Suda yüzen nesnelerin peşine takılır.
Yenilmesinin bazen "*Ciguatera" ya neden olduğu bildirilmektedir.
*Ciguatera: Ciguatera adı verilen deniz mikro algleri tarafından üretilen toksinleri içeren balık eti yenilmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır.
|
|
|
LAPİN
(Çil balığı, lapina, ot balığı)
Labrus merula
Brown wrasse, Brauner Lippfisch, Merle ...
|
Mercan resifleriyle ilişkilidir.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 45 cm, yaygın uzunluğu 40 cm, maksimum yaşı 17 yıldır.
Kayaların etrafında, yosunlar arasında ve deniz çayırı yataklarında bulunur. Bazen sürü oluşturur. Yaşlandıkça tek yaşar.
15-20 cm boyunda, 2 yaşında eşeysel olgunluğa erişir.
Şubat-Mayıs döneminde ürer. Erkek balık çanak biçiminde bir yuva yapar ve yumurtları korur. |
|
LEKELİ MERCAN
(Mandagöz mercan, mercan, mandagözmercan balığı)
Pagellus bogaraveo
Blackspot sea bream, Graubarsch, Pageot Rose
... |
|
Ege ve Akdenizde yaygındır. Bentopelajik (taban-yüzücü) olup 700 m derinlik aralığında, genellikle 100-300 metrelerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 70 cm, yaygın uzunluğu 60 cm, maksimum ağırlığı 4 kg, maksimum yaşı 15 yıldır.
Değişik yapılı tabanda bulunur. Omnivordur (et-ot-oburdur) fakat hayvansal besini tercih eder.
Tezerlik (protandri) gösterir yani önce erkek, sonra 20-30 cm boylarında dişi olur (hermafrodittir). Ticari balıkçılığı vardır.
|
|
LEVREK
(Levrek, beyaz balık, ispendek, levrek balığı)
Dicentrarhus labrax
European seabass, Wolfsbarsch, Loup de Mer
25 Cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
|
Fransızların Deniz Kurtu (Loup de Mer) adını verdikleri Levrek, puslu suların usta avcısıdır.
Demersal (tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer). Yetişkin levrekler yüzlerce kilometre göç yaparlar.
Bazı balık türlerinin hermafrodit (cinsiyet değiştiren) karakterde olmalarına karşılık Levrek gonokoristik bir türdür (Ömrü boyunca cinsiyet değiştirmeyen).
Sudaki farklı tuz oranlarına dayanıklıdır. (örihalin). *Acı suya ve tatlısuya girer.
Boyu maksimum 103 cm, ağırlığı 12 kg ve 15 yaşında olabilir. 40 cm'den küçüklerine İspendek denir.
10-100 metre derinliklerde rastlanır. Fakat daha çok sığ sularda bulunur. Kışın derine iner.
Sardalya, çaça balığı gibi küçük pelajik balıklarla beslenen fırsatçı ve oldukça şiddetli yırtıcı bir türdür. Ayrıca kum yılan balığı, kabuklular ve kalamarla da beslenir. Avlarını yakalamak için ömrü boyunca geliştirdiği taktikleri kullanır. Tabandan yüzeye doğru dik bir açıyla avına saldırı en çok kullandığı taktiklerdendir.
Zaman zaman kendini 30-60 sn. süresince kuma gömer. Dış bir tehdit algıladığında gizlenmek ya da parazitlerden kurtulmak için mi bu davranışı gösterdiği netlik kazanmamıştır.
Gençken gruplar halinde, sonraları tek başına yaşar. Yaşam ortamı karanlık ve kuytu yerlerdir. Bu nedenle gemi batıkları veya kaya oyuklarında yuvalanır.
3 yaşında cinsel olgunluğa ulaşır. Ocak - Mart arasında 500.000 - 2.000.000 yumurta dökerek yüksek bir üreme gösterir. Yumurtaları yüzücüdür (pelajiktir).
Eti en lezzetli balıkların başında gelir. Balıkçılığı ve yetiştiriciliği önemlidir.
|
|
|
|
BENEKLİ LEVREK
(Beneklilevrek, ispendek, levrek)
Dicentrarchus punctatus
Spotted sea bass, Loup moucheté, Gefleckter Seebarsch
...
|
Karadeniz ve Marmarada yoktur.
Kıyısal yüzücü (pelajik) olup acısuya girer. 30 m derinliğe kadar farklı zeminler üzerinde görülür.
Boyu maksimum 70 cm olabilir. Yaygın ortalama uzunluğu 30 cm. dir. |
|
|
LİPSOS
(Adabeyi, iskorpit, çorba balığı, lipsoz balığı, kırmızı iskorpit, )
Scorpaena scrofa
Red scorpionfish, Roter Drachenkopf, Rascasse Rouge
Dikenleri çok zehirli
...
|
|
Demersaldır (tabansal). Göçmez. 20-200 m, genellikle 150 metreye kadar derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 50 cm, yaygın uzunluğu 30 cm, maksimum ağırlığı 3 kg dır.
Kayalıklarda ya da kumlu, çamurlu zeminde tek ve yer değiştirmeden yaşar. Balıklar, kabuklular ve yumuşakçalarla beslenr.
Dikenleri çok zehirlidir.
|
|
|
LÜFER
Pomatomus saltatrix
Bluefish, Tassergal, Blaufisch
20 Cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
|
|
Lüfer, ekonomik değeri ve geniş kabul görmüş lezzetiyle ülkemizin değerli ve ünlü balığıdır.
Oburluk ve saldırganlığıyla denizin haramisidir. Bazı batı ülkeleri dilinde adı, Marine Piranha (deniz piranhası) olarak anılır.
Pelajik (yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). *Acı suya girer ve 0-200 m derinliklerde rastlanır.
Ülkemizde yapılmış bilimsel araştırmalara göre lüfer balığı ilk olarak boyda yumurtlamaktadır. Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 130 cm, yaygın uzunluğu 60 cm, maksimum ağırlığı 14.4 kg, maksimum yaşı 9 yıldır.
Küçük olanlar yakın kıyıda ve sürü halinde bulunur. Yetişkinler gevşek gruplar oluşturur.
Obur ve saldırgandır. Diğer balıkları ihtiyaçları üzerinde avlar.
Zaman zaman yamyamlık oluşur. Kışın sıcak suya ve yazın soğuk suya göçer. Ticari balıkçılığı çok önemlidir.
Büyüme aşamalarında değişik isimler alır.
Buna göre, Boyları:
10 cm'ye kadar olanlar Defne Yaprağı,
15 - 18 cm'ye kadar olanlar Çinekop,
18 - 25 cm'ye kadar olanlar Sarı Kanat,
28 - 35 cm'ye kadar olanlar Lüfer,
35 cm'den fazla olanları da Kofana diye adlandırılır.
|
... |
MALTA PALAMUTU
(Maltapalamudu, kılavuz balığı)
Naucrates ductor
Pilot fish, Lotsenfisch, Poisson Pilote
...
|
|
Eskiden gemilerin altlarında, genelde Köpek Balıklarına eşlik ederek yüzen, bu nedenle Pilot Balığı da denen çevik hareketli bir balıktır.
Mercan resifleriyle ilişkilidir. 0-30 m derinliklerde bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 70 cm, yaygın uzunluğu 40 cm dir.
Köpekbalıkları ve diğer büyük kemikli balıklar ve kaplumbağalarla birlikte dolaşır. Onların besin artıkları ya da dış asalakları (parazitleri ile) beslenir.
Genç bireyleri deniz analarıyla (medüzlerle) birliktedir. Balıkçılığı önemsizdir.
|
|
MAZAK
(Mazak, mazak balığı, kırlangıç)
Trigloporus lastoviza
Streaked gurnard, Gestreifter Knurhahn, Grondin Camard
... |
|
Marmara, Ege ve Akdeniz’de dağılım gösterir.
Benzerliğinden ötürü Kırlangıçın küçüğü sanılır. Aynı soydan fakat ayrı balıklardır.
Demersaldır (tabansal). 10-150 m, genelde 40 metrelere kadar derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 40 cm, yaygın uzunluğu 15 cm, maksimum yaşı 18 yıldır.
Kayalık ve kumluk üzerinde bulunur. Kabuklularla beslenir.
|
|
MELANURYA
Oblade melanura
Saddled sea bream, Oblade
|
|
Mercan ailesindendir.
Bentopelajik (taban-yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 30 m derinliğe kadar bulunur.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 34 cm, yaygın uzunluğu 20 cm dir.
Taşlık zemin ve Zostera çayırları üstünde gruplar oluşturur ve yığılır.
Omnivordur (et-ot-oburdur) ama özellikle küçük omurgasızlarla beslenir.
|
|
|
MERCAN
(Mercan, kırma mercan, kırma, mercan balığı)
Pagellus erythrinus
Common pandora, Rotbrasse, Pageot commun
15 Cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
Bentopelajik (taban-yüzücü) olup 300 m derinliğe kadar, genellikle 20-100 metrelerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 60 cm, yaygın uzunluğu 25 cm, maksimum ağırlığı 3,2 kg dır.
Kıyısal kesimde farklı zemin üzerinde bulunur. Kışın derine iner.
Omnivordur (Et-ot-oburdur ) fakat hayvansal besini tercih eder.
Tezdişi (protogir) erseliktir (hermafrodittir). Dişiler 3 yıl sonra ya da 17 cm boydan sonra erkek olur.
|
|
MERSİN BALIĞI
(Mersin balığı, alman mersin balığı, kolan balığı)
Koruma altındadır. Avlanması, alınması ve satılması yasaktır.
Acipenser sturio
Sturgeon Common, Stör, Esturgeon commun
|
|
Günümüzde varlığını sürdüren en eski ilkel balıklar olup, çoğunluğu kıkırdağımsı iskeletli kemikli balıklardır.
Gövde uzun ve silindirik şekillidir. Maksimum boyu 500 cm ve ağırlığı 400 kg ve 100 yaşında olabilir. Biraz yassılmış duran yüz koniktir. Küçük ağız alttadır (karınsaldır). Dört sakalcığı vardır. Ağız (çeneler) öne uzar (protraktil), erinlerde dişler yoktur. Sırt yüzgeci tektir ve çok arkadadır. Kuyruk yüzgeci eşit değildir, kuyruğun üst lobu daha uzundur (heteroserk). Beş sıra kemiksi plaka gövde boyunca yer alır. Baş, kemiksi plakalarla kaplıdır. Derileri kalın olup iri pullar bulunur.
Dağılımı kuzey yarımkürede ılıman-soğuk kuşakla sınırlıdır. Acı-suda ve sahil yakınlarındaki (özellikle gençler) çamurlu tabanda yaşarlar. Yumurtlama tatlı suda olur (yukarı-göçer – anadrom ve ırmak-göçer - potamadrom). Bazı türleri yalnız tatlı-suda kalır. Bentik ve yarı yüzücüdürler (semipelajiktirler).
Bazen kış uykusu ya da üreme esnasında küçük gruplar oluştururlar. Ancak, aslında yalnız yaşarlar. Çeşitli tabansal omurgasızlarla (özellikle yumuşakçalar) ve küçük balıklarla beslenirler. Kumlu, çakıllı, kayalık zemin üstünde bulunurlar. Üreme tatlı-suda ilkbaharda ve yaz başında (dişi başına birkaç milyon yumurta) bırakılarak gerçekleşir. Yumurtaları yapışkandır. Yumurtlama akıntılı, çakıllı kumlu zeminde ya da yumurtaların yapışabildiği kayalık kesimde gerçekleşir.
Gençler haliçlerdeki acı sulara dönmeden önce tatlı-suda bir yıldan fazla bir süre geçirirler, daha sonra denize göçerler.
Yüzme keseleri büyüktür. Bu canlılar havyar üretmeye yarayan oositleri, lezzetli etleri ve şarapları arıtmaya yarayan, balık tutkalı görevi gören yüzme keseleri yüzünden çokça araştırılmışlardır.
Mersin Balıkları, Asya, Avrupa ve Amerika'nın kuzey yarım küredeki deniz ve tatlı sularında 27 tür ile temsil edilmekte olup bunlardan 5 tür [Huso huso (Mersin Morinası), Acipenser sturio (Alman Mersin balığı veya Kolan balığı), Acipenser gueldenstaedti (Karaca Mersin veya Rus Mersini), Acipenser stellatus (Sivrişka) ve Acipenser nudiventris (şip) Karadeniz'in Türkiye sularında doğal olarak bulunmaktadır. Mersin Morinası dünyanın en büyük tatlı su balığı olup 6 metre uzunluğa ve 1 ton ağırlığa ulaşabilir.
Yavaş büyüyen uzun yaşayan bir türdür. Havyarı ünlü, eti lezizdir. Yan av olarak avlanması, yaşam ve yumurtlama alanlarının bozulması ve yumurtlama göçü nedeniyle soyu tehlike altındadır.
Sularımızdakiler:
Huso huso (Mersin Morinası)
Acipenser nudiventris (Şip)
Acipenser ruthenus (Çığa)
Acipenser stellatus (Sivrişka)
Acipenser gueldenstaedtii (Karaca)
Acipenser sturio (Kolan)
Sularımıza Sonradan Gelenler:
Acipenser baerii (Sibirya Mersini) (Yetiştiricilik amacıyla getirildi)
Acipenser persicus (İran/Kafkas Mersini) ...
Huso huso, Beluga
(beluga balığı, büyük mersin balığı, mersin balığı, mersinmorinası, morina)
Tabansal (demersal), yukarı-göçerdir (anadromdur). 10-180 metreler arasında rastlanır. Maksimum boyu 5 m ve ağırlığı 2 ton kadar ve 118 yaşında olabilir. Havyarı kıymetlidir. Eti de önemli bir kaynaktır. Avrupa sularında bilinen en büyük ve pahalı tatlısu balığıdır. Balıkçılığı ve dişi Huso huso ile erkek Acipenser ruthenus’tan elde edilen melezin yetiştiriciliği önemlidir. ...
Acipenser ruthenus, Sterlet
(çuka, çiga, Çığa balığı)
Mersin-balığıgillerin en küçük türlerinden biridir. Ağırlığı 16 kg ve boyu 125 cm kadar olabilir. Tabansal canlılar ve kurtlarla beslenir. 25 yıl yaşayabilir. Kültürü kırma-melez (hibrid) formlarıyla yapılmaktadır (Acipenser ruthenus x Huso huso; Acipenser ruthenus x Acipenser gueldenstaedtii). ...
Acipenser stellatus, Starry sturgeon
(sivrişka balığı, mersin, çuka, mersin yavrusu, mersin balığı)
Bilinen en büyük bireyi maksimum boyu 220 cm ve 80 kg ağırlığındadır. Bildirilen en yaşlı birey 27 yaşındadır. Tabansal (demersal) yukarı-göçer (anadrom) balıktır. 10-100 m derinliklerde rastlanır. Yakın kıyıda kumlu, çamurlu zeminde bulunur. Gündüz tabanda durur, gece beslenmek için yüzeye çıkar. Havyarı çok meşhurdur. Eti lezzetlidir. Soyu tehlike altındaki türler listesinde yer almaktadır. ...
Acipenser gueldenstaedtii, Russian sturgeon
(Rus mersini, karaca balığı, mersin balığı, Rusmersin, Rus mersin balığı)
Bilinen en büyük bireyi maksimum boyu 235 cm ve 115 kg ağırlığındadır. Rapor edilen en yaşlı birey 46 yaşındadır. Tabansal (demersal) yukarı-göçer (anadrom) balıktır. Yakın kıyıda kum ve çamur üstünde bulunur. Genellikle tek gezer. Kışlama ve yumurtlama göçünde sürü oluşturur. Mayıs-Haziran aylarında yumurtlar. Soyu tehlike altındaki türler listesinde yer almaktadır. ...
 
Acipenser nudiventris, Fringebarbel sturgeon
(Biz balığı, şip, mersin balığı, Rus mersini)
Bilinen en büyük bireyi maksimum boyu 200 cm ve 80 kg ağırlığındadır. Tabansal (demersal) yukarı-göçer (anadrom) balıktır. 30-60 m derinliklerde rastlanır. Balıkçılığı ve yetiştiriciliği yapılmaktadır. Çamurlu zemin üstünde, tek gezer. Nisan-Haziran arasında yumurtlar. Soyu tehlike altındaki türler listesinde yer almaktadır. ...
Acipenser Baerii
|
... |
MEZGİT
(Mezgit, bakalyaro, bakalyaro balığı)
Merlangius merlangus euxinus
Whiting, Wittling, Merlan
|
13 cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
...
|
|
Merlangius merlangus euxinus, Karadeniz’deki Merlangius merlangus türüne verilen alt tür kimliğidir. Karadeniz’deki bireylerin boyu daha küçüktür.
Marmara ve Karadeniz'de bol, diğer denizlerimizde az rastlanır.
Bentopelajik (taban-yüzücü), okyanodromdur (okyanus-göçer). 10-200 m, arası derinliklerde rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 70 cm, yaygın uzunluğu 23,5 cm, maksimum ağırlığı 3,1 kg, maksimum yaşı 20 yıldır.
Genelde 30-100 metrelerde daha yaygın rastlanır. Özellikle çamur ve çakıl diplerde, aynı zamanda kum ve kayalıklarda da bulunur.
Karides, yengeç, yumuşakçalar, küçük balıklar, halkalı solucanlar ve kafadan bacaklılarla beslenir.
Yaşamının ilk yılından sonra açık denize göç eder.
Eşeysel olgunluğa 28-30 cm boyunda erişir. Bölgesel şartlara göre Şubat - Mayıs arasında üreme yapar.
Lezzetli eti ve her mevsimde bolca avlanılmasıyla ekonomik değeri yüksektir.
|
|
|
MIĞRI
(Mıgrı, deniz yılan balığı)
Conger conger
European conger eel, Meeraal, Congre
Etindeki Ciguatera nedeniyle zehirlenmeye neden olma riski taşır.
...
|
|
Demersal (tabansal), okyanodromdur (okyanus-göçer). 0-1170 m derinliklerde yayılır. Çoğunlukla 0-500 metreler arasında görülür. Nehirlere girmez.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 300 cm, yaygın uzunluğu erkek 100 cm, dişi 150 cm, maksimum ağırlığı 110 kg dır.
Kayalık ve kumluk kesimlerde bulunur. Gece aktif ve yırtıcıdır. Balık, kabuklular ve kafadan bacaklılarla beslenir.
Yaşamında 1 kez yumurtlar. 5-15 yıl arasında cinsi olgunluğa ulaşır ve 3-8 milyon yumurta üretir.
Yenilmesinin bazen "*Ciguatera" ya neden olduğu bildirilmektedir.
*Ciguatera: Ciguatera adı verilen deniz mikro algleri tarafından üretilen toksinleri içeren balık eti yenilmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır.
|
Mığrı (Conger conger) ile Yılan balığı ( Anguilla anguilla) ilk bakışta görünüm olarak birbirleriyle karıştırılmaktadır.
Mığrı ile Yılan balığı arasındaki farklar
• Mığrı sadece denizde yaşar
• Yılan balığı hem denizde hem de tatlısuda yaşar.
|
|
MIRMIR
(Mırmır balığı, çizgili mercan)
Lithognathus mormyrus
Striped sea bream (Sand steenbras), Mormyrus, Marmorbrasse, Serranide Ou Bar
20 cm.den küçüğünün avlanması yasaktır.
|
|
Marmara, Ege ve Akdeniz’de dağılım gösterir.
Demersaldır (tabansal). Acısuya girer. 0-150 metreler arasında rastlanır.
Kayıtlara geçmiş maksimum uzunluğu 55 cm, yaygın uzunluğu 30 cm, maksimum yaşı 12 yıldır.
Genellikle 10 - 20 metrelerde kumlu çamurlu zeminde ve deniz çayırları arasında bulunur. Gruplar halinde toplu ve büyük sürü oluşturabilir.
Solucanlar, yumuşakçalar ve küçük kabuklularla beslenir.
Önce erkek sonra dişileşen yani tezerlik–protandri gösteren erseliktir (hermafrodittir).
|
|
|
|
|
|
|
|
