KÜÇÜK TEKNE KULLANIMINDA BİLİNMESİ  
GEREKENLER

1. En kısa süre ve mesafeler için dahi olsa;           2. Tekne ters dönmüş dahi olsa, tamamen batmadığı sürece tutunabileceğin için;

Ülkemizde, balık tutmak, denize girmek, gezmek gibi amaçlarla küçük teknelerle denize açılan kimi vatandaşlarımızın hayatlarını kaybetmeleri hepimizi üzüyor.

Bu can kayıplarının basit önlemler ve bilgiyle, hiç yaşanmamış olabileceklerini bilmek ise üzüntümüzü arttırıyor.Kazaların genel profiline bakıldığında, kıçtan takma motorlu ya da kürekli teknelerle denize, göl ve nehirlere açılanların, “teknenin devrilmesi” sonucu suya düştüklerini, ardından da yüzme bilmeyişleri başta olmak üzere; yorgunluk, hipotermi gibi nedenlerle boğularak can verdiklerini, görüyoruz.

Teknelerin neden devrildiklerini, devrilmelerinin önlenmesi için yapılacak ve yapılmayacakları bilmek, kazaların başlıca nedenlerini ortadan kaldıracaktır.

Hepsinden önemlisi, tekneyle açılırken, süre, mesafe, hava şartları ne olursa olsun, Her zaman Can Yeleği kullanmak da can kayıplarını en alt seviyeye indirecektir.

 

  

(Kürekli ya da kıçtan takma motorlu küçük teknelerde)

• Hatalı yük dağılımı.

• Aşırı yükleme/teknenin taşıyamayacağı sayıda üzerinde insan.

• Deniz/göl şartlarını gözetmeden hızlı seyretmek.

• Özellikle dalgalı denizde/gölde keskin dönüşlerle fiyaka yapmak.

• Hareket halindeki teknede ayağa kalkmak.

• Yakıt sızıntısı.

• Yakıtın bitmesi.

• Yüzenlerin arasına tekneyle girmek.

• Yüzme bilmemek.

• Tornistanda (geri yolda) fazla hızlı gitmek.

• Teknenin tasarımına uygun olmayan deniz/göl şartlarında açılmak

YAPILMASI GEREKENLER

• Her zaman, her şartta, yüzme bilsek de Can Yeleği kullanıyoruz.

• Hareket etmeden önce teknenin içindeki suyu boşaltıyoruz.

• Yük/insan dağılımına önem veriyoruz. Şekil 1

• Tekne motorluysa, yakıtı kontrol ediyor, mevcut yakıtla ne kadar yol gidilebileceğini öğreniyoruz.,

• Hava/deniz şartlar sert ise, tekneyi fazla yüklemiyoruz.

• Açılmadan önce, karadaki bir dostumuza/yakınımıza,ne zaman, nereden yola çıktığımızı, nereye varmayı planladığımızı, yaklaşık varış saatimizi, teknede kimlerin bulunduğunu bildiriyoruz.

• Tekneye girebilecek suyu boşaltmak için yanımızda uygun kap/çamçak bulunduğundan emin oluyoruz.

• Tekne motorlu da olsa, ıskarmozlara bağlı ve küpeşteye kaldırılarak sabitlenmiş ya da tekne içinde yatırılmış kürekler bulunmasına mutlaka özen gösteriyoruz.

• Sert ve dalgalı suda hızlanmıyor, yavaşlıyor hatta gerektiği noktalarda (bize yaklaşan dik bir dalgada) gazı tamamen kesiyoruz. Şekil 6

• Hızlı ilerliyor olsak bile dönmek için dümen kırmaya başlamadan önce yavaşlıyoruz.

• Limanların içinde çok yavaş hareket ediyoruz. (Çünkü yaratacağımız dalga, içinde insan olmasa da bağlı teknelerin sallanmasına, böylece halatlarının ve koçboynuzu gibi donanımlarının zarar görmesine neden olur.)

• Tekne devrildiğinde ne yapmamız gerektiğini biliyor/bilmiyorsak öğreniyoruz.

• İlerlerken, dalgaları bordadan almıyor, güvenle başomuzluklardan (45º) alabilmek için hız kesiyoruz. Şekil 6

• Kıçtan takma motorların emniyet kordonlarını (kullanıcı denize düştüğünde motorun durmasını sağlayan spiral kablo) bacağımıza ya da can yeleğimize bağlıyoruz. Jetski ve benzeri araçlarda da aynı kurala dikkat ediyoruz.

• Havanın kötüleşmekte olduğunu fark ettiğimizde, olası en kısa yol ve zamanda limana dönüyoruz.

• Seyreden teknede hareket etmek zorunda kalırsak, bunu, teknenin orta bölgesinde, ayağa kalkmadan, dengeyi gözeterek yapıyoruz.

• Teknede bolca oturacak yer olmasının, mümkün olan her yere birinin oturması gerektiği ve teknenin tüm bu yükü taşıyabileceği anlamına gelmediğini biliyoruz.

• Gerektiğinde sinyal verebilmek, başka deniz araçlarını ya da karadakileri varlığımızdan haberdar edebilmek için yanımızda gündüz bir ayna, geceleri de bir el feneri bulundurmaya özen gösteriyoruz.
Şekil 7


 YAPILMAYACAKLAR   

Can Yeleksiz denize / göle / gölete / nehire açılmıyoruz.

• Tekneyi sallayarak şakalaşmıyoruz.

• Hareket halindeki teknede ayağa kalkmıyoruz.

• Yüzenlerin arasına tekneyle girmiyoruz.

• Seyirde dalgaları bordadan (yandan) almıyoruz.

• Sert havada hızlanmıyoruz. Şekil 6

• Hızlı seyrederken, keskin şekilde dönmüyor, KESİNLİKLE önce yavaşlıyor, sonra ağır ağır dümen kırıyoruz.

• Başka teknelere fazla yaklaşmıyoruz.

• Bizim teknemizden daha büyük ve hızlı teknelerin yarattığı dalgaya hızla girmiyoruz.

Tekne devrilse bile, batmadıkça, tutunmamızı sağlayan bir unsur olacağından, asla terk edip uzaklaşmıyoruz.

• Dalgalı denizde kimsenin teknenin burnunda oturmasına izin vermiyoruz.

Suya düştüğümüzde, çok su emip ağırlık yapanlar ve ayakkabılar hariç, üzerimizdeki giysileri çıkartmıyoruz. Çünkü giysiler, vücut sıcaklığımızı korumaya yardımcı olur.

• Motora geri yol vereceğimiz zaman (tornistan), bunu dalgalara karşı yapmıyoruz.

KÜÇÜK TEKNEDE YÜK DAĞILIMI

 

 

Şekil 1. Yük dağılımı çok önemlidir.

 

 

 

 

  Şekil 2. Dengeyi her zaman gözetmeliyiz.

 

 

 

  Şekil 3. Bir tarafta toplanmaktan kaçınmalıyız. Böylesi bir durumda dönerken tekne alabora olabilir.

 

 

 

 

 

Şekil 4. Kıç tarafta toplanırsak teknenin başı sudan kesilir, Buna engel olmalıyız. Bu durum, teknenin aynasını da tehlikeli şekilde denize yaklaştırır.

 

 

 

Şekil 5.Teknenin burnundaki aşırı ağırlık, en küçük dalgada
baş tarafın sulara gömülmesine neden olabilir.

 

Şişme Botlarda Yük Dağılımı

 

 Şekil 6. Tekne, dalgalar büyüdükçe yavaşlatılmalı, Hatta gerekirse durdurulmalıdır.

 

 Şekil 7

 

Gece sinyal vermek için teknede el feneri bulundurmak yaşamsal önem taşır. Ayrıca Uluslararası Denizde Çatışmayı Önleme Tüzüğü, bunu bir kurala bağlamıştır. Kural 23 d(ii): “Azami hızı 7 deniz milini geçmeyen, boyu 7 metreden küçük, kuvvetle yürütülen bir tekne, bu Kuralın (a) paragrafında belirtilen fenerlerin yerine, her yönden görünür bir beyaz fener ve uygulanabildiği takdirde aynı zamanda borda fenerlerini de gösterebilir.” Kural 25 d(ii)’de de kürekli tekneler ele alınmıştır: “Kürekli bir tekne, bu Kurallarda yelkenli tekne için belirtilen fenerleri gösterebilir. Bunu yapmadığı takdirde çatışmayı önleyecek kadar yeterli bir süre içinde gösterilmek üzere, bir elektrikli cep fenerini veya beyaz bir ışık gösteren ve yanık halde bulunan bir feneri el altında hazır bulunduracaktır.”   Denizci olmasak bile, herhangi bir araçla denize açıldığımızda, uymamız gereken kurallar olduğunu unutmuyoruz!      Sayfanın hazırlanmasında yararlanılan kaynak: ADF yayınları Katkılarından dolayı teşekkürlerimizle.