TEKNENİN TERK EDİLMESİ
Bir denizcinin tecrübe edebileceği en kötü olaylardan biri de teknesini terk etmesidir. Herhangi bir çatışma, çarpışma sonrası, yangın sonrası veya şiddetli bir fırtına içerisinde teknenin zorunlu olarak terk edilmesi gerekebilir. Bu karar ekibin en tecrübelisi olan kaptana aittir ve en son çözümdür.
Akıldan çıkarılmaması gereken en önemli noktalardan biri ekip için en güvenli yerin aslında tekne olduğudur, bu yüzden paniğe kapılmayıp olabildiğince fazla süre tekne üzerinde olmak daha güvenli olacaktır. Efsanevi 1979 Fast Net yarışında 24 tekne terk edilmesine rağmen yalnızca 5 tanesi batmış, yarış sonrasında kalan 19 tekne bulunmuş ve yedeklenmiştir.
Tekneden gerçekten bütün ümitler kesildiğinde MAY DAY çağrısı yapılarak teknenin ve ekibin durumu hakkında ve bulunulan koşulları hakkında detaylı bilgi verilmeye çalışılmalıdır. Gerekiyorsa EPIRB cihazı aktif hale getirilerek, acil durum masalarına ve kıyı güvenliklerine sinyal uydu vasıtasıyla sinyal göndermekte seçenekler arasındadır.
Tekne kesin olarak terk edilecekse, can salı tekneye bağlandıktan sonra suya rüzgaraltı tarafından bırakılmalı ve ekip üyeleri teker teker SART cihazını da yanlarına alarak can salına binmelidirler.
Can salına bindikten sonra olabildiğince tekne yakınında kalmak, bulunma ihtimalini arttıracağı için mantıklı olacaktır. Can salı içerisinde ekibin geçici bir süre ile yaşamını sürdürebileceği asgari ölçüde yiyecek ve sıvının yanında, işaret fişekleri, el feneri, düdük, radar reflektörü, ilk yardım seti gibi donanımlarda bulunacaktır. Can salının su üzerinde dengeli bir şekilde kalabilmesi için sal içerisinde bulunan deniz demiri kullanılarak hem sürüklenme engellenebilir hem de alabora olma ihtimali oldukça düşürülmüş olur.
Muhtemelen ekibin yaşayabileceği en kötü durum can salının olmadığı veya kullanılmadığı bir durumda suda kalma durumudur. Suda bulunan bir kişinin soğuktan etkilenerek yaşamsal fonksiyonları yavaşça azalacaktır, bu duruma hipotermi denilmektedir. Suyun ısı iletkenliği havaya göre çok daha fazla olduğu için sudaki kişi hızlı bir şekilde ısı kaybetmeye başlayacaktır ve vucut ısısının 35 derecenin altına düştüğü durumlarda hipoterminin etkileri görülmeye başlanılacaktır.
Hipotermi ihtimalini olabildiğince düşürmek için vücut sıcaklığını koruyan elbiseler giyilmeli baş, boyun, eller ve ayaklar olabildiğince sudan uzak tutularak ısı tasarrufu yapılmaya çalışılmalıdır. Araştırmalara göre 15 derecelik bir deniz sıcaklığında giyimli bir kişi 5 saat, giyimsiz bir kişi ise yaklaşık 2 saat hayatta kalabilmektedir. Basit hayatta kalma teknikleri uygulayarak bu süreler uzatılabilmektedir.
Örneğin; yakında can salı veya üzerine çıkılabilecek bir madde yoksa su içerisinde yüzmek boşu boşuna enerji ve ısı kaybına neden olacaktır. Isı kaybını en aza indirmek için cenin pozisyonu alınabilir veya aşağıdaki resimdeki gibi dizler kıvrık ve birleşik, bilekler ise birbirlerine çarprazlanmış bir kolun su içerisinde can yeleğini desteklediği diğer kolun ise kişiyi yüzüne gelen dalga veya rüzgardan koruduğu bir pozisyonda tercih edilebilir.
Eğer birden fazla kazazede su içerisindeyse bu kişiler birbirlerine olabildiğince yaklaşarak bir çember oluşturmalı, sol elleriyle birbirlerine sarılmalı, sağ elleriyle ise yüzlerini gelen dalgalardan korumalıdırlar. Bu pozisyonda da ısı kaybını en aza indirmek için bilekler birbirlerine çarprazlandırılmış, dizlerin ise birbirlerine değdirildiği şekilde konum alınmalıdır.
Tekneyi terk etme başlığı altında anlatılan bu bölüm içerisinde dikkat edilmesi gereken noktalar olabildiğince özetlenmiştir.
Efe Can Saka
B.Ü.Yelken Kitapçığı
|
