Olta Balıkçılığında Kamışlar; Olta takımı ve misinanın istenilen hedef noktalara yönlendirilmesi, olta takımına aksiyon verilmesi, balık yeme atak yaptığıda çekme hareketiyle kancaya takılmasını, balığın tekneye veya karaya alınabilmesini sağlayan, makara takılarak veya makarasız kullanılan, çeşitli boy, aksiyon ve ağırlıkta, sentetik lifler, ağaç, su bitkilerinin kurutulmuşu veya metalden yapılmış çubuklardır.
Kamışın Anatomisi
Kamış Seçimi Kamışlar, tuzlu veya tatlısuda kullanılma, hedef balığın boy ve ağırlığı, kullanılacak olta takımının ağırlığı (Atarı-Casting), kamışın kendi ağırlığı, kullanılacak yere (Tekneden, Kıyıdan, dar ve ağaçlık bölge gibi) göre uzunluğu, taşıma kolaylığı, kullanılmak istenen avlanma yöntemi ve hedef balık türü için uygun aksiyonlu (Şekil AveŞekil B) olması gibi faktörler göz önüne alınarak tasarlanırlar.
Kullanılması planlanan yer, hedeflenen balık türü ve avlanma yöntemine karar verildikten sonra, ihtiyaca uygun ve karşılayabilecek kamış seçilmelidir.
Kamış Ağırlığının Seçimi "Bir kamışın ağırlığı gücünü gösterir."
Kamış ağırlıkları, Çok hafif, hafif, orta hafif, orta, orta ağır, ağır ve ekstra ağır olmak üzere 7 temel kategoride sınıflandırılmıştır.
Hedeflenen balığın ağırlık ve boyutuna göre uygun kategoride kamış ağırlığı seçimi yapılması gerekmektedir. Hedef balığın boyut ve ağırlığıyla doğru orantılı olarak, kullanılacak kamış ağırlığı artar.
"Bir kamışın ağırlığı gücünü gösterir." tanımından, büyük balık için daha ağır bir kamış seçileceği anlamı çıkmaktadır. Ancak, gelişen teknoloji ve kamış yapımında kullanılan malzemelerle bu kural tartışılır hale gelmiştir.
Alttaki Videoyu İzlemenizi öneririz.
Hafif, fakat orta aksiyonlu bir kamışla iri bir balığın
avlanabileceğinin kanıtıdır.
Aksiyon Seçimi Aksiyon, kamışa uygulanan ağırlığa göre kamışın bükülme (esneme)
oranıdır. 4 Tür kamış aksiyonu vardır; Çok çabuk, Çabuk, Orta ve Yavaş bükülen Şekil A. Kamış Aksiyonları
Kamışın boy uzunluğuna göre, bükülebilen uzunluk oranları; •Çabuk bükülenlerde kamışın %30 u
•Orta bükülenlerde kamışın %60 ı
•Yavaş bükülenlerde kamışın % 80-90 a yakını
Aksiyonun Önemi Nedir? "Aksiyon bir kamışın herşeyidir." desek, abartmış olmayız.
Mutlaka ki kamış seçiminde başka faktörler de önemlidir. Ancak, aksiyon bunlar içinde en önemlisidir.
Kullandığınız takımın, göndermek isteğiniz hedef uzaklık ve noktalara atabilmeniz, uygun kalınlıkta misina seçimi ve seçeceğiniz doğru aksiyonlu bir kamışla başarılır.
Balık kancaya takıldıktan sonra, yorma mücadelesi yaparsanız, uygun aksiyonlu bir kamış balığı daha çabuk yoracak ve işinizi kolaylaştıracaktır.
Uzun soluklu at-çek aktivitesinde yorulmayı önlemek, sahte yemlerle (Rapala-Silikon-Jig gibi) yapacağınız avlarda yapay yeme verilmesi gereken özel hareketleri yaptırabilmek gibi faktörler doğru aksiyonu seçmekle başarılır.
Hedef balık türünün boyut ve ağırlığı arttıkça; Orta veya yavaş aksiyonlu kamışlar, Boyut ve ağırlık azaldıkça; Çabuk veya çok çabuk aksiyonlu kamışlar seçilebilir.
Kamış Boyunun Seçimi Boy seçiminde kamışın kullanılacağı alanın özellikleri ve avlanılacak derinlik göz önüne alarak belirlenir.
Uzak mesafelere olta takımını atabilmek için, Fizik kuralları gereği uzun kamışlar, derin sularda ya da mesafe sorunu olmayan (Teknede) oltacılıkta kısa kamışlar tercih edilir.
Örneğin; Denizde, baraj ya da doğal göllerde kıyıdan yapılması planlanan oltacılıkta, takımı uzağa atmak gerektiği için uzun kamış seçilmelidir.
Tekneden avlanırken hedeflediğiniz balık bölgelerine zaten tekne ile istediğiniz kadar yaklaşabildiğiniz için uzun bir kamışa ihtiyacınız olmayacaktır.
Ayrıca, uzun bir kamışla, balığı tekneye almak, balıkla mücadelede kamışı kontrol etmek güçleşir. Derin suda avlanılırken de kısa kamış daha kontrollü şekilde balıkla mücadelede ve çekmenizde kolaylık sağlar.
Tekneden kullanabilmek için, 1.80-2.10 m boylarında ve avlanma yönteminize uygun aksiyonlu bir kamış seçmeniz yeterlidir. İstisnai avlanma yöntemlerinde uzun kamış kullanımı gerekebilir. Örneğin; Çapara avcılığında çapara takımının uzunluğu dolayısıyla, takımdan balık temizleme ve takımı kolay atabilmek için uzun kamış tercih edilir.
Küçük çay, dere, ağaçlık gibi dar alanlarda kullanılması planlanan kamışlarında atma mesafesi sorunu olmadığından, boyu doğal olarak kısa olmalıdır.
Takımı atmak ve çekmenin zor olduğu sazlık araları, ağaç araları gibi yerlerde, takımı istenilen ara noktaya tepeden indirebilmek ve kaldırabilmek için halkasız ve makarasız uzun kamışlar kullanılabilir.
Teleskopik Kamış (İç içe geçmeli)
Teleskopik Kamışın Fiziksel Özellikleri
Yaygın kullanımı olan, genelde küçük ve orta boy balık avında (Büyük balık avı için olanları da varsa da genelde bu iş için içi dolu geçme parçalı veya bütün kamışlar tercih edilmektedir.) kullanılan, taşıması kolay kamışlardır. En uçtaki parçası, atarı* ve aksiyonuna göre içi dolu veya boş olabilir.
* Atar (Casting) : Kamışla atılabilecek en fazla olta takımı ağırlığı
Parçalı Kamış
Teleskopik kamıştan farklı olarak, sökülebilir parçalardan meydana gelmiştir ve genelde parçaların içerisi doludur ve kırılmaya dayanıklıdır.
Çıkrık Kamışı
Büyük ve güçlü balıkların avında kullanılan bir kamış türüdür. Diğer tür kamışlardan ilk göze çarpan farkı misina halkalarının (Ya da Bilyalı misina yataklarının) kamışın üste bakan tarafında oluşudur. Bunda amaç, misinadaki yükün tüm kamışa dağılmasını sağlamaktır. Çıkrık Makara kamışın yukarı bakan yüzeyine bağlanır. Çok güçlü ve dayanıklı malzemelerden yapılmışlardır. Çıkrık kamışlarının genelinde diğer kamış türlerinden farklı olarak, makara bağlantı noktasının hemen üstünden (Şekil B) itibaren esneme özelliği (Slow action) vardır.
Şekil B Bir Çıkrık Kamışının aksiyonu (Bükülebilirlik-Esneme Oranı)
FLYFISHINGKamışları
Bambu'dan yapılmış Fly Fishing Kamışı
FLY FISHING adı verilen avlanma yönteminde kullanılan bambu veya sentetik liflerden yapılmış kamışlardır. Taşıma kolaylığı için birbirine geçme parçalıdırlar. Makarasına özel üretilmiş bir ip sarılarak kullanılırlar.
Bu kamışlar sinek sahteler, her türlü kaşık, Rapala türleri, silikon sahteler gibi malzemelerle avlanmaya uyumlu ve keyif vericidirler.
Bu kamışlarla olta takımını çekmeye kamışın makarası genelde kullanılmaz.
Olta ipi, elle parça parça ve belli bir ritimle çekilerek ve yere ya da suya boşaltılarak kullanılır. Ancak, bazı kullanıcılar balığı yorma ve çekme işleminde makarayı sararak kullanmayı tercih edebilir.
Fly makara ve kamış takımla kullanılan ipler yüzer ve batar olarak iki tiptir.
Halkasız Kamışlar
Teleskopik yapıda, bazı tiplerinde teleskopik parçalar birbirlerinden ayrılarak kullanılan kamışlardır. Boyu 13 metreye kadar olanları vardır. Olta takımını uzağa atma gerektirmeyen ya da sazlık, otluk, ağaç araları gibi atılması zor noktalara takımı tepeden indirilmek için kullanılır.
Makara takma yatağı ve misina geçme halkaları yoktur. Kamış boy uzunluğuna eşit boyda misina doğrudan kamışın ucuna bağlanarak kullanılır.
EMMROD Kamışlar
Emmrod kamışlar Kayak Fishing adı verilen 1 veya 2 kişilik şişme ya da hafif materyallerden yapılmış botlardan yapılan avlanma yönteminde hem kolay atabilme, hem de balık oltaya takıldıktan sonraki balıkla mücadelede kolaylıklar için tasarlanmış kamışlardır.
Buz Balıkçılığı Kamışı
Buz delinerek yapılan olta balıkçılığında kullanılan boyu kısa ama hafif ve güçlü kamışlardır. Genelde soğuk ülkelerde kullanılan, Yurdumuzda pek bilinen ve kullanılan bir kamış değildir.