|
OLTA MAKARALARI
Misinayı düzenli biçimde taşımak, olta takımını ileri atmak, geri toplamak, kontrollü bir güçle çekme ve salıverme işlevini yerine getirmek amacıyla farklı malzemelerden (Grafit, Alüminyum, Titanyum, Pirinç, Plastik gibi), farklı ağırlık ve boyuttaki balıkların avında kulllanılabilecek farklı ebatlar, güçler ve sarma hızları ve dişli sistemleriyle tasarlanarak, imal edilmiş oltacılığın en önemli ekipmanlarıdır.
Olta makaraları, Sabit ve hareketli olmak üzere iki kategoride sınıflandırılır.
Sabit makaralarda, misina sarma bobini sabit iken misina üzerine sarılır. Hareketli makaralarda ise bobin kendi ekseni etrafında dönerek misinayı kendi üzerine sarar.
SABİT MAKARALAR
Sabit Makaranın Yapısı
İlk kez Fransız Mitchell Reel Company tarafından 1942 yılında tanıtılan sabit makaralar, genellikle küçük ve orta boyut ve ağırlıkta balıkların avında kullanılan en yaygın makara türüdür.
Mitchell Makara
Misina bobini kamışa parelel konumda, kendi ekseni etrafında dönmeyen (Fren sistemi kullanıldığında döner hale gelir) sabit misina bobinli makara türüdür.
Sarma kolunun döndürülmesiyle misina sarıcı, misina bobinin etrafında dönmeye başlar ve sabit misina bobinine misinayı depolarken, misina depolama bobini de yukarı-aşağı hareket ederek misinanın bobine düzgün depolanmasını sağlar.
Sarma kolları sağa veya sola takılabilecek şekilde tasarlanmışlardır. Kol, taşınma kolaylığı için genelde katlanabilir yapıdadır.
Sarma Hızı (Gear Ratio)
Sabit makaraların sarma hızları makara üzerinde belirtilir.
Sarma hızı, sarma kolununu kendi ekseni etrafında bir tam turu tamamladığında, misina sarıcının misina depolama bobini etrafında dönme sayısıyla belirtilir.
 |
Misina Kapasitesi
|
4:1 5:1 5.3:1 gibi sayısal değerlerin anlamları şunlardır;
Sol baştaki rakam misina sarıcının dönme sayısını, en sondaki rakam sarma kolunun bir tam turunu belirtir. Sol baştaki rakam büyüdükçe makaranın sarma hızı artar.
Misina Kapasitesi (Line Capacity)
Misina bobinine, tam dolu olarak hangi kalınlıkta misinadan ne kadar uzunlukta misina (0.35mm/200m gibi) sarılabileceğini belirtir.
Önemli hatırlatma
Hiçbir zaman, makarayı tam dolduracak kadar misina sarmamanız önerilir.
Genel kural olarak, makara kapasitesinin 1/4 i kadar boşluk bırakılır.
Yeterinden az sarıldığında misinanın boşalması zorlaşarak takımı atamama, uzağa gönderememe,
Aşırı doldurulduğunda atış sırasında makaradan istem dışı misina boşalması ve karışmalar meydana gelebilir.
Fren Sistemi
Misina fren sistemi (Drag) butonu makaranın tasarımına göre arkasında veya önünde konumlandırılmıştır.
Fren sisteminin çalışması şöyledir;
Normal sarma anında dıştaki misina sarıcı dönerken, içteki misina depolama bobini sabit kalır.
Büyük bir balık oltaya tutulup, misinaya asılmaya başladığında fren butonu gevşetilirse, bu defa misina toplama bobini kendi ekseni etrafında tatlı bir sıkılıkta dönmeye başlar ve balık her asıldığında, misinayı boşluk vermeden bir miktar geri bırakır. Bu da balığın misinayı kırmasına engel olur.
Balık her kurtulma çabasıyla asıldıkça biraz daha yorulur ve bir süre sonra direnci kırılır. Kepçe ile alınmaya hazır hale gelir.
Önemli Hatırlatma
Ava başlarken fren sistemini misinayı elle çekerek kontrol ediniz. Butonu misinayı tatlı sıkı bir sıkılıkta geri bırakabilecek konuma getiriniz. Çok sıkı unutulmuş fren butonu, sürpriz bir büyük balık oltaya takıldığında, balığın ilk kaçma darbesinde misinanın kopmasına neden olabilir.
Makaranın döner kısımlarına yerleştirilmiş bilyalar, makaranın pürüzsüz sarma rahatlığı ve makara ömrünü uzatmak içindir. Bilya sayısı arttıkça makaranın kalitesi ve kullanım ömrü artar. Ancak, sarma gücünü artırıcı bir etkisi yoktur. Sarma gücü dişli sisteminin yapısı ve sarma oranıyla bağlantılıdır. Sarma kolu büyük ve sarma hızı düşük makaralar daha güçlü çekme kuvvetine sahiptir.
MAKARA SEÇİMİ
Makara Seçimi, aşağıdaki kriterleri gözönüne alarak yapılmalıdır.
• Hedeflenen balık türünün ağırlığını çekebilecek güç ve büyüklükte,
Makaranın gücü, sarma kolunun uzunluğuyla ve sarma hızının düşük olmasıyla doğru orantılı olarak artar.
• Kullanılan kamışla uyumlu,
Kamışa göre büyük veya ağır makara kamışın kullanım dengesini etkiler.
• Makaranın bilya sayısı arttıkça, pürüzsüz çalışma ve misina sarma rahatlığı ve makaranın kullanım ömrü artar. Bilya sayısının artması makinanın sarma gücünü artırmaz.
• Tercih edilen avlanma yöntemine uygun sarma hızında,
• Tercih edilen avlanma yöntemi için yeterli boyut ve kalınlıkta misinayı depolayabilme kapasitesinde,
• At-çek gibi sürekli aktivite gerektiren avlanmalarda kullanılacaksa, mümkün olduğunca hafif olmalıdır.
Makaraya Misina Sarma
Elektrikli ve Kapalı Sabit Makaralar
Elektrikli makaralar, sarma işleminin elektrikli bir motor düzeneğiyle yapıldığı sabit makaralardır.
Kapalı makaralar, misina sarıcı ve depolama bobini kapalı tip sabit makaralardır.
ÇIKRIK MAKARALAR
(Hareketli Makaralar)
Çıkrık makaralar, büyük ve ağır balıkların avcılığında kullanılan misina sarma güçleri yüksek makaralardır. Sabit makaralarda olduğu gibi fren sistemi (Drag) bulunur ve ayar butonu genelde kolun altına yerleştirilmiştir.
Sabit makaralardan en belirgin farkı, misina depolama bobinin kamışa dikey yönde olması, misina bobininin kendi ekseni etrafında dönerek misinayı sarmasıdır.
Misina sarma hızı düşük, misina sarma gücü çok yüksektir.
Sarma kolları tasarıma göre, tek veya çift başlıdır.
Atabilme özellikli olanlar, büyük balık avında tekne veya kıyıdan at-çek yapabilecek şekilde tasarlanmıştır.
Tekneden kullanım için, makarası boşa alınarak misinası elle boşaltılan modelleri vardır. Bu tür makaralar genelde Kılıç, Ton Balığı gibi büyük balıkların, tekneden sürükleme metotluyla avlanmasında kullanılırlar.
Askı bağlantılı modeller, karada veya tekneden avlanma sırasında, makaranın, sabit ve sağlam noktalara destek bağlantısı yapılarak, oltanın ve oltacının büyük balık tarafından sürüklenmesine engel olmak için tasarlanmıştır.
Misina İği, misina depolama bobinine sarılırken aynı noktada yığılmasını önlemek ve düzgün şekilde sarılmasını sağlamak için kol döndükçe, sırasıyla sağa-sola kayarak düzgün sarılmayı sağlar.
Misina iği olmayan modellerde, oltacı misinayı sararken bir elinin parmağıyla bu işlemi yapar.
Elektrikli Çıkrık Makaralar
Teknolojinin insanlara sunduğu kolaylıkların ürüne yansıtıldığı modellerdir.
Balık alarmı, derinlik ölçümü, istenilen hızda sarabilme, bırakabilme, hafızaya veriler alma, sarma gücü kontrolü gibi çok fonksiyonlu makaralardır.
|
ÖNCEKİ SAYFA
