Balıkçılıkta yem seçiminde isabetli kararlar verebilmek için balıkların duyuları ve beslenmeleri hakkında fikir sahibi olmak gereklidir. Bu konuda genel bilgileri paylaşarak konuya giriş yapalım.
Balıklarda Görme
Balıkların sudaki görme duyuları hakkında yapılan araştırmalarda aşağı ve geri hariç, gözlerinin çok geniş bir görüş vizyonuna sahip olduğu, birçok yırtıcı balığın renkleri çok net ayırdığı tespit edilmiştir.
Suda görüş karadakine göre farklılıklar taşır. Su bir renk filitresi gibi görev yapar. Derine indikçe ve bulanık sularda bu etki daha da artar ve renklerin canlılığı azalır. Renklerin sualtında derinliğe göre görünüş yüzdesi aşağıdaki tabloda olduğu gibidir.
|
Renk
|
3 Metre
|
6 Metre
|
9 Metre
|
|
Kırmızı
|
6.5
|
.4
|
.25
|
|
Turuncu
|
50
|
25
|
12
|
|
Sarı
|
73
|
53
|
40
|
|
Yeşil
|
88
|
78
|
69
|
Koku Alma
Balıklar burunları üzerinde bir açıklıktan suyu alır, nazal bir keseden geçirdikten sonra dışarı atarken kokuları ayırt ederler ve koku alma duyguları çok gelişmiştir. Birçok balık kokularla tehlikeyi sezinleme veya besinlerini bulma yeteneğine sahiptir.
Tat Alma
Balıkların besinleri kontrol etmek için bir tat duyusu vardır. Kimi balık bunu bıyıklarını kullanarak, kimisi ise yanal çizgisiyle yapar.
Besin
Tüm su bazlı ekosistemlerde besin zinciri, yaşamı sürdürme için anahtardır. Besin zinciri yosun veya fitoplanktonların (Bitkisel plankton)ve zooplanktonların (hayvansal plankton) büyümesiyle başlar.
Güneş ışığı fotosentez için çok önemlidir. Fotosentezle birlikte enerji zinciri başlar ve enerji su bitkilerinin büyümesini ve ortama oksijen sağlanmasını başlatır. Su ekosistemleri bir filitre görevi yaparak, suyun bulanıklık ve çamurdan temizlenmesini de sağlar. Bu dönüşümler kışın ölen organizmalardan, ilkbaharda yosunlara gerekli besinlerin oluşması şeklinde tekrarlanır.
Küçük yavru balıklar zooplanktonları yiyerek büyürler. Zooplanktonlar genelde yüzeye yakın açık sularda bulunurlar. Yetişkin balıklar da su ortamında bulduğu değişik besinler ve küçük balıkları yiyerek beslenirler.
İpucu: Küçük balıklar zooplanktonlarla beslenirken, büyük balıklar da onları yemek için aynı ortama gelirler. Küçük balıkların suyun üzerine sıçramaları, kaçışmaları gözlemleniyorsa, o anda büyük balığın ortamda olduğunun işaretidir. Avlanmak için güzel bir fırsattır.
Beslenme
Yavru balıklar yemlenme konusunda pek ihtiyatlı değildir. Ama, büyük balıklar besinlerini yutmadan önce kontrol ederler. Bazı balıklar bu konuda çok ihtiyatlıdır. (Sazan örneği)
Balıklar yemi yutmak için farklı teknikler kullanırlar. Bazı balıklar suyu hızla emerek, yemi suyla birlikte içeri çekerler. Bazı balıkların dişleri yalnızca ısırdıkları yemin kaçmasını önlemeye yarar. Bazı balıklar dişleriyle kestikten sonra yemi yutarlar. Bazı balıkların ağzı o kadar geniştir ki atladıkları yemi bütün olarak ağızlarının içerisine hapsederler.
Üreme
Balıklar genelde ilkbaharda üreme faaliyetinde bulunurlar. Bunun yanında sonbahar ya da kışın üreme yapan türler de bulunur. (Alabalık, Sudak, Tatlısu ve Deniz Levreği gibi)
Balıklar üreme için sığ sulara gelirler. Dişi balık yumurtlarını döktükten sonra erkek balık spermlerini bu yumurtaların üzerine bırakır. Yumurtlama dönemi sonrası balık bir nekahat ve dinlenme dönemi için derin sulara iner.
Olta Balıkçılığı Yemleri
Olta balıkçılığında yemler doğal ve yapay yemler olarak sınıflandırılır.
Doğal yem sınıfında; canlı veya ölü balık, solucan, Kan Sülüğü, Kurbağa, suda veya karada yaşayan kurt veya kurtçuklar, böcekler, Mamun, Sübye, Midye, Yengeç, Karides, Kerevit, Kalamar gibi su canlıları, sakadat veya tavuk eti ya da doğal gıda maddelerinden; Mısır, Fasulye, Nohut, Soya gibi tahıllar, fabrikasyon veya elde hazırlanılmış gıda maddeleri karışımlarından (Mısır-Buğday hamuru, Ekmek gibi) elde edilmiş yemler kullanılır.
Balıkçılığı düzenleyen yasalarımızda bazı balık türlerinin (Alabalık, Sudak gibi) avında canlı yem kullanılma yasağı vardır.
Ayrıca, Ekolojik açıdan zararlı veya potansiyel tehlikeli ya da avlanma bölgesine ait olmayan türleri (akvaryum balıkları gibi) canlı yem olarak kullanmamaya azami dikkat ve özen gösterilmelidir.
Yapay yemler yumuşak ve sert yemler olarak iki sınıfa ayrılmıştır.
Yumuşak yemler; silikon, kauçuk gibi yumuşak maddelerden yapılmış sahte balıklar, kurtlar, solucanlar ve su veya kara böcekleridir.
Sert yapay yemler; kaşıklar, yapay balıklar (Rapala türü), döner kaşıklar, jigler, fly fishing sahteleridir.
Yem seçimi avlaklara, mevsimlere göre (Zaman zaman, bir günde dahi değişebilir) farklılıklar gösterir ve hedef balıkların bilinen yemlenme alışkanlıkları gözönüne alınarak yapılır.
Hangi Balığa, Hangi Yem Kullanılır?
